 Xhemal Sureja, (Cemal Süreya 1931-1990), poet turk i njoftun në botë... Futet ndër poetët që i takojnë "Brezi i ri i dytë..." Autor i përkthyem në mjaft gjuhë të botës...
Pak rreshta kush asht Cemal Süreya...){kind=link}
Tri Poezi e pak… nga Cemal Süreya (1931-1990)
…të sjella në shqip prej Ilir Secit
Dy fjalë për Cemal Süreya (1931-1990)
Xhemal Sureja, (Cemal Süreya 1931-1990), poet turk i njoftun në botë… Futet ndër poetët që i takojnë “Brezi i ri i dytë…” Autor i përkthyem në mjaft gjuhë të botës…
Familja e Cemal Süreya-s asht me origjinë zaza. Ajo u soll prej Tunçeli në Bireçik, nji qytet në Turqinë perëndimore, mbasi në lindje të Turqisë kish shpërthye kryengritja.
Ja si e përshkruen poeti shpërnguljen e tyne:
“Na hypën n’nji kamionçinë
nën mbikëqyrjen e dy xhandarëve
mandej n’nji karrocë mallnash
me po ata xhandarë
na hodhën n’nji katund,
mbas nji udhëtimi t’gjatë me ditë pafund,
ndërsa pas na lehnin
qentë e prehistorisë…”
Kjo poezi e Sureja-s, ndokujt i kujton shumçka në të kaluemen e vet…
“Dy Gjana” (Fragment poeme)
***
“Mos i fshij,
e dashtun
mëkatet
me lotët e tu,
pse mëkati asht pjellor;
mbart t’pashkatrrueshmen
ngjyrat e terrorit
të andrrave;
që i hapin vedit
nji shteg të errët
me gjetë honin
n’ujnat ma të kthjellta;
i beson kaosit;
epiteti i tij asht vdekja;
edhe nëse pema e tij
gumëzhin prej zgjojit të zjermtë
të bletve punëtore,
emnin e ka të gdhendun
në trungun e saj,
gjethet e saj
kullosin yjsitë
n’sa Hana
nis me u freskue
…
Mos provo me i fshi me lott
e dashtun,
mëkati asht dituni.”
“Poemë”
Ata e qethën renë,
e reja tash asht e dlirë;
Gjaku im derdhë përtokë,
reja aq modeste asht
sa skuqet
e zhduket.
Fytyra e nji njeriu lshon hije
në pllambën teme
unë e kqyri dhe e shtrydhi
tuj pi yjtë.
Prej uturaku
në nji gjendje idhnake,
në të njejtën gjendje që
më bani copash,
ftyra e tij gati ka shkue
shkretina ime asht e dlirë
uji asht i qetë
e dhembja sa ka nisë.
“Me vdekë në nji banjo turke”
A keni kenë kurrë n’nji banjo publike turke?
Kandili skaj meje u shue
dje unë u verbova
Bluja e kupolës u zhduk.
Ata e ndezën prap kandilin
në gurin vezak të orakullit
Mermeri qe pastru e ba xixë
Pashë pak prej ftyrës teme aty
Dukej shumë keq, diçka e tmerrshme,
Unë u bana i Verbën,
Nuk pritsha me pà bash njat prej ftyrës time
A keni dënesë ndojherë
tuj kenë i mbluem n’shkumë?
(Përkthimet nga anglishtja, prej Ilir Secit)
“…mos provo me i fshi lotët e dashtun, mekati është dituni”
Nuk e di mbeta tek keto vargje, askush nuk ka shkruar kaq bukur për mekatin