Disa barsaleta që me kënaqësi i tregonte Lazër Radi
Veç tjerash, Lazri ishte njeri me shumë humor e natyrë e hapun, edhe pse të shumtat e herve ai e kishte shmange vedin nga grupimet publike, tue dhanë përshtypjen e nji vetmitari të madh. Në disa raste kemi paraqitë edhe humor e batuta, që ma mbas qarkullonin si të tijat e shërbenin me i dhanë sado pak alegri ambientit mes miqve të tij të besimit, pa harrue se midis tyne që aviteshin, sot shofim se paska pasë jo pak bashkpunëtorë të zellshëm t’Sigurimit!
Megjithatë, ai rrëfente mjaft barcaleta Shkodre, siç janë shumica e këtyne që paraqesim. Herë mbas here, ai rrëfente aq kandshëm sa edhe pse të ndigjueme plot herë, i ndigjonim me kureshtje si t’ishte hera e parë…
Vitet e fundit, ndodhte që ai harronte ndonji detaj t’rrëfimit, dhe unë i ndërhyja me ia plotësue, tue ia ndërpre bisedën… Ai m’kqyrte me sy ndëshkues e m’thote: “A po e mbyll njat shkarpë, a si e ke hallin…!?”
Këto rrëfime janë mbledhë prej tim vllai, Luçit, i cili gjithnji vetëm ndigjonte e kurr’ s’fliste! e si duket ai paska qenë ma i vëmendshën se unë…!
Me siguri, atij kanë me iu kujtue edhe tjera, me dëshmue se edhe n’ditët ma të zeza, njeriu ka nevojë për pak humor të bardhë, mos me e lanë vedin në teposhtën e së keqes…
jozef radi, 25 tetor 2019
.
Patër Marjana
Kur shkume në fillim në Savër, sektori ishte ende i pandërtuem, hala s’ishin përfundue barakat mirëpo “këta” kishin fillue internimet në masë të njerzve.
Familje të tana, pleq, gra, nuse të reja e fëmijë i përplasin aty çdo ditë. Për me fjetë nuk kishte oda të ndame, por flejshin të gjithë bashkë.
Patër Marjanës, i qëlloi me fjetë diku afër nji grueje. Ndoshta e re, ndoshta pa burrë, mbas mesit të natës, grueja po fillon i avitet Patër Marjanës.
Patër Marjana kishte ngri i tani e nuk lëvizte veç përshpërite lehtë që mos me e ndigjue të tjerët.
-Patër Marjan, a ti je?!
-Po, Patër Marjana jam, he mos kjosha!
.
Eventualiteti
Nji katunar shkon në kishë të prifti edhe po e pvetë:
-Padre ju ndij shpesh tue e përdorë fjalën “eventualitet”, e s’po ia gjej fillin kurrsesi. A mundesh me ma diftu kuptimin e kësaj fjale?
-Po si me ta thanë mor Kolë. A din si asht puna, fjala vjen sot asht nji ditë shumë e bukur, por ti për çdo eventualitet e merr çadrën me vedi! Ta kesh se nuk i dihet!
Nuk e di a ta shpjegova mirë mor Kolë.
-Po, po Padre bukur fort ma shpjegove.
-A ma thue mor Kolë si e mori vesht zotnia jote?
-Po ja Padre! Ju Fretnit nuk martoheni, po për çdo eventualitet keni murgeshat!
.
Patër Rakija
Nji mbramje te shpija e nji katundari ishte thirrë për darkë Patër Matija.
Tue hangër, tue u mrrotë e tue pi edhe pak raki të mirë kumblle, Patër Matija i ardhun në qejf, po ia kqyr pantollt e grisuna t’zotit të shpisë dhe po e pyet, pse kshtu?! M’janë grisë, e s’kam tjera, padre…!
Po njaj plis pse t’asht ba zi si futa?! Ç’ka me ba bre Padre, vorfnia!
Mbas ktheu edhe nji putir raki po vazhdon Po njaj xhamadan pse t’asht ba zhele?! Nji kët kam për t’gjallë e për t’dekun Padre!
I ardhun tashma në qejf Padre i premton katundarit tue i thanë: Merre kalin, e hajde nesër te qela. Unë t’i nap lekët, e ti zbrit në Shkodër dhe rregullohet kjo punë.
Të nesëremen herët pa zbardhë drita katudari me kalë e te dera e kishës.
Bab-bam-derës! Del Patër Matija i habitun kush e ka msye kaq herë: Ç’ka të ka gjetë Ndue, qe je pa zbardh drita te dera e kishës?
-Erdha Padre, për njat muhabetin që bame mbramë.
-Pse more, çka kena folë mbramë?
-A më premtove Padre mbramë, për tesha t’reja!?
-Hajt mor Ndue, shko e flej tu shpija, se mramë ka folë Patër Rakija, e jo Patër Matija.
.
Kampi i Savrës 1954
Mbramë ke folë si burrat
Ishin mbedhë nji natë në shpi të nji katundari nji grup burrash e po pijshin raki, ndër ta edhe prifti i katundit. Me batuta e me hoka ja kaluen për mrekulli. Aq mirë e aq në qejf shkuen sa Frroku erdhi nji çast e prej rakisë së pime, po çohet në kambë e po ju mban kuvend:
-Shazoten burra, nesër mbrama kshtu siç jena sonte jeni të ftuem të tanë në konak temin!
-Ej, ty të lumtë goja e tu rrittë nafaka! – ia pritën tjerët.
Shkoi Frroku në shpi e bien me fjetë. Të nesërmen i del gjumi dhe iu kujtuen fjalët që kishte thanë n’sy të dhjetë burrave. Kujtohet se në shpi s’e kishte nji pikë rakie! Si me ja ba punës!
U mendue, u mendue Frroku i shkretë dhe e gjet nji zgjidhjen. Çohet e thrret djalin e vogël Ndocin e i thotë:
-Shko te prifti e thuej se mbramë baba ka hangër mut , e sot s’do të mblidhemi si ju tha mbramë!
Shkon Ndoci i shkretë në pikë të vrapit te dera e kishës dhe e gjen priftin:
-Padre m’ka çue baba me ju thanë se sot s’mujmë me u mbledhë. Mbramë baba ka hangër mut kot!
Prifti me butësi e me buzëqeshje i thotë Ndocit:
-I thuaj babës, mut je tu hangër sot, se mramë ke folë si burrat.
.
Skurac*
Nji malsore tue ecë rrugës teshtitet. Në nji gur te porta e shpisë aty në rrugë ku kalonte grueja, ishte i ulë nji burrë i huej. Kur ndigjoi teshtimën e grues i thotë:
-Skurac!
-Skurac paç he tunjatjeta, se kta qënat burrat tonë, kurr’ ne skurac nuk na thonë.
Skurac paç he lum zotnija ti ulun e robt t’u shpija.
*)Skurac – në serbisht do me thënë n’rroçkë!