I masakruemi…
nga Pjetër Logoreci
Edhe kur nuk ishte më në burg, jeta nuk ishte e thjeshtë
për Atë Mark Harapin. Komunizmi i kishte hequr zhgunin e klerikut
dhe mundësinë për t’u ushqyer, por s’ishte i kënaqur.
Ai përndiqej për t’u poshtëruar sa herë të shfaqej mundësia,
edhe pse në moshë të thyer dhe në gjendje të ligsht shëndetësore.
Shkodrani Pjetër Logoreci sjell për kujto.al rrëfimet e një ditë dimri e vitit 1969,
kur një punonjës i Sigurimit e sulmon, e pështyn dhe më pas,
e rrëzon në rrugë atdhetarin, poliglotin, filozofin Mark Harapi!
Dikur, si nxanës 12 vjeçar, u kthejshe n’shpi te Arra e Madhe, tuj kalue nëpër nji rrugicë t’qetë t’Shkodres, ku gjindet shpia e Pashko Vasës. Ashtu si misteri i dyerve t’vjetrueme e i mureve t’nalta t’ksaj rrugice, m’kuriozonte edhe nji kalimtar i moshuem, me pamje t’mjerueme e t’lodhun, qi përshkohej aty pothuejse çdo mesditë. Kasketa e vjetër e rrasun mbi sy, s’më pengonte me vrojtue te i mjeri, tiparet e nji burrit fisnik, me fytyrë t’mprehtë, me sy gri e autoritar, mustakë t’thinjun e t’dendun, e nji hundë me kurriz, si shkabë malesh… Korpi i tij koc e lkurë, i mbluem me nji pallto t’vjetër e t’arnueme, kambët me plagë e shika prej galosheve t’çame qi i tërhiqte zvarrë, dy duer t’thata plot njolla t’zeza qi i dridheshin, qindronte n’kambë ndihmue prej bastuni t’moçëm me dru bjeshket. Baba em m’diftoj, qi ky skamnuer ishte At Mark Harapi, nji gjigand i atdhetarisë, poliglot, filozof e përkthyes i vepres s’Aleksandër Manzonit “T’Fejuemit”, qi dha ndihmesën e tij intelektuale n’fusha t’veçanta t’kulturës shqiptare. M’diftoj qi u “shpërblye me 20 vjet burg e internim politik” dhe qi mbijetonte nga lëmoshat e qytetarve të Shkodrës… por ajo çka ndodhi me të, nji ditë t’akullt dimni t’vjetit 1969, tronditja e trishtimi ma mbyllën n’mende e n’zemrën teme fmijnore, mos me e harrue kurr’ ma…
N’mesditen e asaj dite t’kristalizueme, tuj çapitë kadalë, skamnori plak, po bante metrat e fundit me mbrritë te dera e nji familjes zemerbardhë, qi për mshirë shpenzonte çdo ditë vaktin e mesditës për te, kur… nga brryli i rrugës (te shpija e Gjonejve), po duket nji alamet burri. Veshja tij, pardesyja teritalit me rryp në mes, pantallonat e ngrituna mbi nyje t’kambës si dhe kasketa stil kinez, i jepte atij pamje qesharake, por t’frigshme sigurimsi… Mbasi ktheu kryet mbrapa, siç duket me u sigurue qi ishte vetëm, tuj injorue prezencën teme, ju afrue plakut dhe filloi me i folë tanë inat e zemrim, me nji ton urrejtje qi mue m’drithtoj ma shumë se t’ftohtit. Shfrynte, shante e turfullonte me egërsi tuj i pengue rrugën viktimës, deri qi e rrasi për mur… Mandej, zgjati dorën tuj e mbërthye t’mjerin e pafuqishëm prej jaket, e afroj drejt vedit dhe e pështyu mbi ftyrë…
At Marku, i mbështetun mundishëm mbi bastun të vet, tuj mos dashtë me u përballë me t’keqen, u mundue pa bëzà, tuj i kthye shpindën, me vazhdue rrugën. Sigurimsi, qi u ndi i sfiduem, me sa fuqi pat, i shkelmoj bastunin plakut qi hupi drejtpeshën e u rrëzue tuj përplasë mbi ngricën e rrugës kryet e ftyrën, qi ju mbluen n’gjak…
Edhe sot e ksaj dite, s’di si s’më plasi zemra, tuj mbetë i palëvizun si gur zallit, i pafuqishëm me vu dorë mbi çka ndodhi. Ndër kohë, nji grue shpijake, qi siç duket mbas grilave, e kishte vrojtue krejt ndodhinë, duel prej nji dere tuj i ofrue ndihmë Atit të plaguem qi tregonte me dorë e sy kah dera e mëshirës, aty afër…
Vjenë, 25.10.2019
.
Marrë nga kujto.al
.