Sot përkujtojmë Nonën tonë Meremen!
nga Osmon Kaceli
21 gushti i 35 vjetve ma parë, shënoi fundin e kalvarit 79 vjeçar të nji bije fisnike, të nji bashkshortje besnike dhe të nji None heroike!
Asht e natyrshme që gjatë nji jete kaq të gjatë, në vija të përgjithshme njeriut të zakonshëm i rezervohen jo vetëm çaste apo periudha kohe dhimbje e mjerimi, por të tilla edhe lumtunie e gzimi! Po për nonën tonë, e mrekullueshme si të gjitha nonat, momat, ijet apo mamatë, si quhen gratë që bojnë fëmijë, mbipesha e dhimbjeve dhe e mjerimit, kishte nji ndryshim të pakrahasueshëm me çastet apo periudhat e lumtuna e të gzueshme!
Mereme Tagani Kaceli, lindi në Shijak në qershorin e vitit 1911. Ishte fëmija e tretë e tironsave autoktonë Duhije Mjolli e Salih Efendi Tagani. Në at kohë, gjyshi Salih i njoftun në rrethet e Xhonturqve, ishte kajmekam në këte provincë të randsishme deri në vitin 1914, e ku përsëri vazhdoi të punojë në administratën publike në Tiranë.
Sot në përkujtim të Nonës tonë Mereme, mendova të vejë në dukje ato
çaste që si përkufizim përmblidhen në kalvarin e jetës së saj!
Por si fillim, ndjej detyrimin, që ashtu si shpjegova se si e bija e kujt ishte, e meritonte titullin fisnike, për të shpjegu dy titujt e tjerë:
1.Titullin – Bashkëshorte besnike, pse i tillë ishte qëndrimi i saj mbas eliminimit fizik të bashkëshortit të saj Jonuz Kaceli, dhe:
2.Titullin – Nonë heroike, se rriti 7 fëmijë jetimë në kushtet e nji përndjekje të pandërpreme shtetnore, shoqnore e pse jo edhe fisnore, shumë të egër, të tejskashme e mizore!
Kalvari i dhimbjeve:
a.Në moshën 8 vjeçare, mbeti jetime
nga Nona e saj Duhije Mjolli mbasi ajo ndërroi jetë, si rrjedhim i të ashtuquejtunës epidemi e gripit spanjoll!
b.Në moshën 20 vjeçare, ende në kulmin e gzimit të martesës dhe lindjes së fëmijës së parë, Osmani i ndërroi jetë në moshën vetëm 10 muejsh, si rrjedhim i nji meningiti akut!
c.Pak pasi kishte kalù të 30-tat, ajo humbi vllanë e saj të vetëm! Në Stamboll, ndërroi jetë nga nji sëmundje e shkurtën, Mehmet Tagani! Ishte e para vdekje, ku ajo nuk e përcolli njeriun e dashtun të saj për në banesën e fundit. Shumë e dhimshme, por për shkaqe të tjera, asaj i ndodhi edhe disa herë të tjera, por unë do të përmend vetëm tre ma të dhimshmet:
d.Kur në 26 shkurt 1951, egërsinat me fytyrë njerzore Enver Hoxha e Mehmet Shehu, i eliminuen fizikisht bashkëshortin, ajo ishte vetëm 40 vjeçare. Imagjinoni të dashun lexues, se si mund të flitet për përcjellje në banesën e fundit, kur jo vetëm kjo nuk dihej, por nuk dihej as se ku do ta degdisnin atë se bashku me 7 fëmijtë e saj, vetëm mbas dy ditësh, mbasi më 1 mars 1951, kriminelat e njoftunë atè mandatë të zezë!
dh.Nuk mund të flitej për nji përcjellje as kur mbasi në moshën 70 vjeçare, pësoi nji ishemi celebrale, që e paralizoi krejtsisht deri në fund të jetës, motra e saj e dashun Bakushe Petrela ndërroi jetë!
e.Të njejtën situatë, por natyrisht shumë ma të randë, ma të dhimshme e ma të trishtueshme, ajo e kaloi kur pak vite ma vonë, ajo pësoi humbjen fëmijës së saj, motrës tonë, të mirë, të bukur e të dashun, Dritës, vetëm 47 vjeçe!
7 fëmijët e tij përfunduan internimeve
Post Scriptum: Shumë nga këto të vërteta, për fat të keq nuk janë të vërtetueme me dokumente të nevojshme ligjore e trashëgimore e pronsore, shumë të nevojshme e përcaktuese në gjendjen e krijueme pas të ashtuquejtunës “ramje të komunizmit”, ku njerëz apo autoritete të administratës publike, mund të jenë tregu të paskrupullt! Mbas shumë përpjekjesh, vërtetuem administrativisht atësinë e po hasim shumë vështirsi për të njejtën gjò, për mëmësinë!