Akademia dhe Fjalori jetim i Gjuhës Shqipe
nga Mehmet Elezi
Ky është Fjalori i Gjuhës Shqipe, vepër e Akademisë së Shkencave, botimi më i fundit, 2020. E pashë rastësisht në një librari dhe e mora.
Dy çudi, pa e shfletuar për përmbajtjen.
Çudia e parë: s’e ka të shkruar numrin e fjalëve. Këtë mungesë s’e kam ndeshur kurrë te një fjalor serioz. Sa për etimologjinë e fjalëve dhe ilustrimet me fjalë e shprehje nga vepra autorësh të njohur dhe nga vepra madhore të krijimtarisë së popullit, siç ndodh në botën e qytetëruar me fjalorët akademikë, jo e jo.
Çudia e dytë: pamja e tij prej jetimi.
-Cilësia e letrës, më e dobëta që gjindet sot në tregun e botimeve. E krahasueshme me letrën e gazetave të dorës së fundit.
-Mbulesat (kapakët) shumë të holla e të brishta. Sa nis me e hapë, thyhen te cepat.
-Lidhja? Mbas disa shfletimesh, fletët fillojnë me u shkoqë, të mbeten në dorë.
Një fjalor nuk është gazetë ditore, që blihet në mëngjes e hidhet në darkë. Nuk është as roman, që lexohet e shumta nga dy-tre vetë dhe ruhet në bibliotekë. Fjalori shfletohet qindra herë, mbase mija herë. Sa herë të kesh nevojë për kuptimin a drejtshkrimin e një fjale, i drejtohesh atij. Më fort se çdo vepër, ai kërkon botim cilësor, letër e lidhje speciale. Kur është botim i Akademisë së Shkencave, aq më tepër.
Nuk di kush është më i mjerë:
Buxheti i Akademisë, që nuk financon dot botimin normal të Fjalorit të Gjuhës Shqipe, e vetmja vlerë që na njëjtëson (identifikon) si shqiptarë?
Apo vlerësimi që i bën Akademia kryevlerës sonë kombëtare, gjuhës shqipe?