Jeta dhe drama e tragjike e Profesor Norbert Jokl
nga Sabina Darova
Më 25 shkurt 1887, lindi Norbert Jokl, albanologu austriak me prejardhje hebreje, gjuhëtar dhe mik i madh i shqiptarëve. Njihet si një ndër themeluesit e albanologjisë.
Kalvari i Joklit zë fill në maj të vitit 1938, atëherë kur nacionalistët e ekstremit të djathtë nazist nisën ta persekutonin e t’i mohonin të drejtat profesionale. Jokl u përpoq të gjente një punë jashtë vendit, por kjo ishte gjithashtu e kotë. Shansi i tij i fundit ishte një pozicion bibliotekar që u krijua për të, në Shqipëri me një pagë mujore prej 600 frangash shqiptare. Prifti françeskan dhe shkrimtari kombëtar shqiptar, Gjergj Fishta, ndërhyri përmes një letre, të datës 23 shtator 1939 dërguar Francesco Jacomoni, nën-regjent në Shqipëri, për të kërkuar që Italia të ndërhynte me Rajhun e Tretë në mënyrë që të lejonte transferimin e Jokl në Shqipëri. Vetë Jokl dëshironte të emigronte në Shqipëri.
Sidoqoftë, as përpjekjet e Gjergj Fishtës, as ato të Carlo Tagliavini, një profesor i Universitetit të Padovës, dhe as thirrja e Galeazzo Ciano, Ministri i Punëve të Jashtme të Italisë, në Ministrinë e Punëve të Jashtme të Gjermanisë, nuk ia dolën ta marrin lejen e nevojshme që Jokl të emigrojë në Shqipëri. Në një nga kërkesat e tij, ai gjithashtu kërkoi leje për të marrë bibliotekën e tij, por u kundërshtua nga Dean Christian, i cili ishte shumë i interesuar të mbante koleksionin e gjerë të Jokl në Universitet. Biblioteka e Jokl, gjithashtu përmbante veprën e tij jetësore dhe shtesat e shkruara me dorë të fjalorit shqip nga Gustav Meyer.
Fundi i jetës së tij ishte tragjik.
Norbert Jokl u arrestua nga Gestapoja më 4 mars 1942, në banesën e tij. Si datë e vdekjes së Norbert Jokl konsiderohet 6 maji i vitit 1942.
25 Shkurt 2021
.