- Muzeu i Lahutës
“Lahuta ne UNESCO”- Ndahet Kosova, vetëm Shqiperia
nga Jaho Brahaj
-Këto ditë u njohëm publikisht se një Komision Shtetëror i Ministrisë së Kulturës po përgatit dosjen “Lahuta në UNESCO” pa Republikën e Kosovës.
Lahuta dhe Eposi Shqiptar janë trashëgimi kombëtare dhe jo pasuri që mundet të çertifikohet me praktika kadastrale nga Ministria e Kulturës. Përgatitja dhe dorëzimi në UNESCO e ndarë vetëm nga Shqiperia është një gjymtim i Pasurisë trashëgimi të Etnisë sonë.
-Kushtet politike dhe faktorët ndërkombëtarë më shumë se kurrë këto dite japin premtime që edhe Republika e Kosovës do të pranohet së shpejti në organizatat ndërkombëtare, ku objektiv i pritshëm është edhe anëtarësimi i Kosovës në UNESCO.
-Pse ky nxitim i Ministrisë së Kulturës në këto ditë për ndarjen dhe dorëzimin e Dosjes së veçuar nga Kosova?!?
-Studiuesit tanë dhe të huaj që kanë patur objekt Lahutën dhe Eposin Shqiptar gjatë shek. XX e në vazhdim e kanë parë dhe trajtuar gjithmonë si pasuri mbarëshqiptare në trojet e tyre pa përfillur faktin që ajo ishte pasuri e shqiptarëve të ndarë në shtete të ndryshme.
-Sot që jemi më afër se kurrë që të jemi me Rep. e Kosovës në kushte edhe ndërkombtare të barabarta si anëtare të UNESCO-s, bëhen hapa përçarës për t’u ndarë dhe larguar, duke u veçuar tek pasuria më e çmuar e etnisë tonë Pasuria Shpirtërore, thesar i identitetit tonë kombëtar.
-Lahutari i Deçanit e Rugovës luan me lahutën shoqëruese muzikore të Eposit Kombëtar po ashtu si lahutari i Dukagjinit dhe Tropojës, dhe kanë të njëjtën trashëgimi në breza mijëravjeçar, kanë të njëjtin repertor dhe Lahuta është po ashtu e njëjtë.
-Kush ja jep të drejtën Ministrisë së Kulturës ta gjymtojë duke e ndarë dhe copëtuar.
-Edhe vetë mjeshtërit lahutarë nuk do ta pranojnë dhe i bëjmë thirrje specialisteve të trashëgimisë që këtë gjymtim ta kundërshtojnë.
-Po këtë qëndrim kemi shpresë se do mbajnë dhe anëtarët e Komisinit Shtetëror, specialistë të njohur, që gjithë shqiptarët presin që fjala dhe veprimet e tyre të jenë reale dhe objektive.
* * *
-Sipas lajmit nga ATSH, më 20 Mars 2023, për Komisionin Shtetëror “Lahuta në UNESCO” kemi njoftimin: “Puna e nisur 12 vjet më parë, me një nismë të qeverisë së Kosovës, nuk u mbyll me sukses jo për mangësi të punës përgatitore, por për shkak se Kosova ende nuk është anëtare e UNESCO-s. Kjo vonesë na detyroi të ripërcaktojmë jo vetëm emrin, por edhe listën, kjo për shkaqe objektive, sepse trashëgimia për të cilën po diskutojmë është në rrudhje”.
Marrë nga Muri i Fb i Jaho Brahaj, 24 mars 2023