Mili
nga Agim Xhafka
Mbase është i burgosuri i vetëm në botë që u dënua 25 vjet dhe nuk e mësoi shkakun. Askush nuk i tregoi Milit një fakt, një provë. Vetëm i lexuan togfjalëshin “agjent i rusëve” dhe me nxitim e çuan në disa burgje… Deri sa në vitin 1991, doli nga ai i Burrelit. U lirua se kështu deshi historia e vendit, se ndryshe do qe varrosur në oborr të kampit, mbase në rrënjët e ndonjë kumbulle ku bënin ajrimin të dënuarit.
Mili hyri në birucë kur mbushi 25 vjeç, dhe dritën e diellit, pa roje mbi kokë, e pa kur kaloi të 50-tat.
Ishte i fejuar dhe do martohej sa të bënte nja dy vjet punë, që të mblidhte ndonjë lekë, por e celebruan me prangat.
Ishte natë vonë kur i trokitën tek dera.
Pandehu se e kërkonin nga miniera, do kishte ndonjë defekt, e Mili si inxhinier elektrik thirrej shpesh. Por jo. Ia behën tre burra të rinj, veshur njësoj, me dok bezhë dhe i thanë se në “emër të popullit” arrestohej…
Nuk arriti të nxirrte fjalë. E tërhoqën shpejt sikur të ishte zog dhe mund t’u fluturonte. Pastaj e akuzuan spiun të rusëve. Mili e mohoi përherë, po dokëbezhët këmbëngulnin se ata e dinin shumë të saktë…
Ende pa u dhënë dënimi, i erdhi Klara, e fejuara dhe i kërkoi një deklaratë divorci. E firmosi në çast pse e kuptoi që kërkesa e saj, nuk ishte zgjedhja e saj!!
U ndanë, dhe qysh atëhere nuk u panë më. Ajo u martua me Çome bojaxhiun, se quhej si njeri me cen në biografi. Mbas lindjes së fëmijës së dytë, Klara vdiq nga një hemoragji e rëndë.
Ndërsa Mili, mbas burgut, kërkoi punë dhe pati fat. Nga që kishte kërkesa për shtëpi ai u pranua nga Nesti në firmën e tij të ndërtimit… dhe paguhej mirë. Jeta po e shihte qeshur. U njoh me Brunën, një vejushë te pallati i ri. Kishte një çun, por ishte emigrant në Gjermani. Pra, Mili u bë me grua dhe me shtëpi. Bruna i sillte mjaft gëzim, ishte e qeshur dhe shumë amvisë e mirë. Por mërzitej kur Mili nuk i tregonte pse u dënua.
-Agjent të rusëve, – më thanë – kaq!!
Ajo i thoshte se nuk dënohet njeriu kaq kollaj e kaq shumë vite. Mili edhe nervozohej, por sërish i qeshur i thoshte:
-Kaq më thanë. Kaq të thashë!!
Pas ca vjetësh Mili doli në pension. Iu njohën dhe vitet e burgut e mori një pagesë të mirë. Kishte mbledhur dhe ca kursime nga puna në firmën e ndërtimit. Duke u mplakur e duke u lidhur më shumë me Brunën. Dukej sikur kishin një jetë bashkë. Natyra ka ligje kompesimi. P.sh të ikën shikimi, por të rritet dëgjimi. Edhe Milit i iku Klara, por gjeti dashuri dhe paqe me Brunën.
Kur kaloi 75 vitet, i trokiti dera bash atë natë të ditëlindjes. Ishte postieri i DHL-së. I solli një pako nga… Moska, nga Rusia!!!
U trondit se ato emra i krijonin një gjendje turbullire e shock-u të paparë. Me duart që nisën t’i dridhen e hapi dhe brenda gjeti një libër…!! bashkë me të një letër e shkruar me kompjuter… e firmuar nga Olga Nesjamila.
-Olga?!? – pyeti e habitur Bruna. Mili nuk foli. I tha gruas të vishej shpejt se do shkonin tek Bozhi, ai malazezi që kishte dhënë mësimin e rusishtes në shkollën e qytetit, tashmë në pleqëri të thellë, por mbahej mirë. Për fat e gjetën zgjuar, (se moshat e mëdha flenë kohë e pa kohë). Mili ia dha letrën në fillim dhe ai nisi shqipërimin:
-I dashur miku im i shtrenjtë, Mili.
Mbase nuk më kujton, por jam Olga, gruaja e Nestit, komshiut tënd. Sa të lexosh kaq, do të sjellësh ndër mend se si mblidheshim te shtëpia jonë e ti na recitoje poezitë e tua të mrekullueshme.
-Poezitë? – u çudit sërish Bruna.
-Poooo, kam shkruar shumë dhe i kam botuar grupe-grupe në gazeta atyre viteve. – i tha Mili.
Kur unë u largova nga Shqipëria, bashkë me fëmijët, mora me vete dhe mjaft poezi të prera nga gazetat që t’i na i dhuroje asokohe. Sa erdha në Moskë më mori shumë malli për Nestin, për dashurinë time dhe u nxita të përkëthej poezitë e tua. I çova në një shtëpi botuese… dhe ata e nxorrën vëllimin tënd që po ta dërgoj kaq vonë se e kam çuar dhe para shumë vitesh, por më është kthyer!! Poezitë e tua ishin të vetmet që më lidhnin me atë vend.
Të përqafoj, Olga.
Mili u nguros. Mori librin ndër duar dhe e lëshoi mbi një kolltukun pranë, sikur e dogji, e pervëloi. U ul dhe vetë e nisi të lotojë. Më pas nisi të flasë me vete:
-Po si mund të dënohet njeriu 25 vjet burg se i botohen poezitë në Moskë?! Po si mund të shkelmohet jeta e njeriut kur është kaq e shtrenjtë. Vijmë një herë në jetë dhe duhet ta jetojmë çdo sekondë me dashuri e mirësi, ta pertypim si nektar e të gjallojmë mes pasioneve, dashurive, punës, miqësisë e rregullave. Po kujt i vjen e keqja nga një liber? Po ai nuk është kallashnikov, poezitë nuk janë plumba, poeti nuk është agjent…
Dhe Bruna e hutuar mësoi të vertetën që pandehte se Mili ia fshihte. Dhe nisi të lotojë edhe ajo. Po jetonin një shfajësim konkret, se atë ligjor kishin kohë që e kishin fituar. Po iu ndriçohej shikimi mbi një enigmë ndërtuar mbi shpifje e rrena. E dinin që kishin jetuar në errësirë, por tani mësuan sa e errët ishte ajo kohë. Si një hon që nuk pati mëshirë e dhimbje, që gëlltiti këdo pa ndjerë as pendesë as frikë. Mili mbante librin në gjoks dhe e shtrëngonte me duar fort nga paniku se mos ngjallej sërish kuçedra dhe ja rrëmbente jetën së dyti… I hyri frika, por edhe ndjeu një lehtësim të madh.
Ia vlen! Të dënohesh si poet, ia vlen! – i thoshte vetes duke shtrënguar librin që ishte i tiji…
Marrë nga gazeta Minerva online