Nëpër teh t’nji andrre Poezi (në dy variante)* nga Jozef Radi

Rrëfim: Shpesh poezinë e shkruej ndër çaste vlimi e mandej përpiqem paksa me e harrue
ose e thanë pak ma ndryshe “e la me u ftofë”!
Dikur i rikthehem dhe rifutem mbrenda shpirtit të saj
dhe përpiqem me e rijetue at çastin e llavës…
Po ndodh që poezia diku më mshehet e s’e gjej ma
o si në kët rast, që m’ka ndodhë te e njejta poezi
të jem ndalë dy herë me e korigjue, n’kohna të ndryshme
me gjendje shpirtnore të ndryshme,
dhe veç tash mbrrij me kuptue që edhe pse thelbi asht i njejtë
ngjyrosjet kanë fitue secila nji të veçantë të vetën
aq sa më vjen keq me i gjykue cila asht ma e mira!
Poezia e maposhtme asht nji trajtë e këtyne rrethanave pune!

Nëpër teh t’nji andrre

Poezi (në dy variante)* nga Jozef Radi

Ia krisa shplakë natës dhe gjumit,
zbathun ndër qiej u lëshova,
me nji frymë që s’di: ishte imja a jo?!
U përbirova n’nji terr të tmerrtë largësie;
shalova do re t’zymta e t’përçuda si dragoj,
veç me iu avitë paksa dritës s’dy syve,
veç me e ledhatue me gishta shikimesh
veç me e çilë paksa at trup të ndrymun andrrash,
e njashtu ambël me e lmue e me rrëshqitë si krue
ndër do flokë të derdhuna shelgjishte…
Iu luta frikës t’mos ma trembë at marri,
dhe andrrës n’gjunjë i rashë si mëkatar
veç me m’u ba strehë për nji natë t’vetme…

Për njat natë, veç për nji natë t’vetme
i kapërceva krejt humnerat qiejve,
me flatra dëshirash të ndezuna n’gjoks
u lshova, me prekë dritën hyjnore t’nji trupi…
S’e di a e ndjeu ndokush ardhjen time,
a mbrritjes sime ndokush i kish besue?
Gjithë dyert e asaj bote të zhytun në terr
i gjeta, peng ndër lloza e dryna t’ndryshkun…
Askush s’më kish pa e askush s’më kish ndje,
kur zbrisja majgishtash n’tempullin e heshtjes
veç fëshfërima e petkave që lëmonin gurët
e do kopsa që u kputën si gjethe vjeshte,
mandej si hanë u shfaq nji siluetë grueje
mbështjellë me mjegull… dehun me natë,
e gjithçka përreth u ba e shurdhtë e verbën…
e njashtu i lëbyrun drite, e kundroja
at trup të dalun andrre. Me sy e preka,
me l’kurë e mollza gishtash e ndjeva t’vërtetë!
S’di i dhashë a i mora ma shumë dritë;
s’di n’se fjalët e mërmërime gjetën kuptim a jo,
s’di nëse ato duer të zgjatuna somnambuli
prekën ndokënd o ndoj statujë lashtësie;
s’di asgja; veç nëpërmendesha se hyja e dilja
prej nji andrre n’nji tjetër si ndër xhepat e mi,
isha gjymtyrue i tani si nji pyll i djegun
që mkambet sa hap e mbyll sytë
i çmendun ndër shina vjeshte…
dhe mbeta n’at përqafje që s’di në ishte a jo,
n’at langzim shpirtnash e trupash që dehen
e digjen nën nji dritë të mekët kristaline…
Kqyrja njat brerore gruaje që dilte prej kutisë magjike,
e derdhesh mbi çorodinë e syve të mi
e rrufiste terrin e natës si t’ishte kafja e dekës!
Përpëlitej kupqiella e krejt nji bote aty
përpëlitej bota e krejt nji nate aty
e na kqyrte si e marrë me sy yjesh,
pa e kuptue as ajo vetë se ç’ka ndodhte…

Dikur s’vonoj e drita nisi me zbardhë.
e fsheha n’at grue gjithçka prej andrre kisha
e gjithçka t’andërrt kishte, e vodha prej saj,
iu msheha nën qepallat e mbylluna dhe fjeta,
e si hajn treta asaj nate, trishtimin e moskthimit
e bana qylym fluturues për ikjen time…

Pa trokitë kisha ardhë e pa lamtumirë po ikja;
kisha jetue natën që s’përsëritet kurrë ma;
natën që jepet pakkujt i jepet, e ndokujt asnji herë,
si provë që n’jetë s’ka asgja të pamundshme:
as hapsina, as kohë dhe as rrugë të pafundme…
ka veç njerëz që s’dinë me e mbrritë njeni tjetri,
edhe kur duhen marrzisht, njashtu si ka plot të tjerë
që e mbrrijnë me aq lehtësi te njeni-tjetri
edhe pse mes tyne jetojnë egërsisht humnerat…
2013-2014-2015

Nëpër teh t’nji andrre (nji variant i dytë)

Ia krisa shplakë natës dhe gjumit
e zbathun vrik qiejsh u lëshova
me nji frymë që s’di n’ishte imja a jo!
U përbirova n’nji terr të tmerrtë largësie;
shalova do re t’zymta e t’përçuda
veç me iu avitë paksa drit’s dy syve të njelmtë,
me e ledhatue veç me gishta shikimesh
njat trup të lëmuem prej andrrash pafundme,
e njashtu ambël me rrëshqitë si prrue
ndër ata flokë të derdhuna si shelgje…
Iu luta frikës t’mos ma trembë njat marri,
dhe gëzimit i rashë ndër gjunjë si mkatar
me m’u ba strehë veç për nji natë… njat natë…

Veç për nji natë të vetme, nji natë që t’mos mbaronte kurrë,
shalova qiej të lashtë e humba n’humnera terri,
me flatra dëshirash të flakta fluturova
u lshova n’turravrap dritës hyjnore t’nji trupi…
e s’di n’se e ndjeu ndokush ikjen time,
a mbrritjes sime ndokush i kish besue?
Gjithë dyert e njasaj bote ishin zhytë n’terr  
e peng ndër lloza t’ndryshkun e n’dryna kish mbetë…
kërkush s’më kish pà e kërkush s’më kish ndje,
kur ecja majgishtash n’tempullin e heshtjes
veç fëshfërima e petkave që lmonin mermerin
dhe do kopsa që u kputën si gjethe vjeshte,
mandej si hanë u shfaq nji siluetë grueje
me aq mjegull mbështjellë… sa dhe natën e dehu,
gjithçka rrotull u ba shurdhane, e heshtun, e mpakun…
e njashtu i lëbyrun drite kundroja
njat trup të hikun andrrash, me sy ia prekja floktët,
me lëkurë e mollza gishtash e ndjeva t’vërtetë!
S’di, a i dhashë a ma shumë i mora dritë;
s’di nëse fjalët n’mërmërimë patën kuptim a jo,
s’di nëse ato duer të zgjatuna somnambuli
prekën ndokënd të gjallë o ndoj statujë lashtësie;
s’di asgja; veç nëpërmendesha se hyja e dilja
prej nji andrre n’nji tjetër si duert ndër xhepa t’mi.
Isha gjymtyrue i tani, si nji pyll i djegun
që nis mkambet saora hap e mbyll sytë
i çmendun prej shinave t’nji vjeshte t’vdekun…
dhe treta n’at përqafje që s’di në ishte a jo,
n’at langzim shpirtnash e trupash që dehen
e digjen n’nji dritë të mektë kristaline…
Dhe kqyrja njat brerore grueje n’at kuti magjike,
që derdhesh me çorodi ndër sytë e mi
e krejt terrin e zi e rrufiste si t’ish kafja e fundit!
Dhe hana e mbarë nji bote përpëlitej njaty…
e na kqyrte si e marrë gjithkah,
pa e kuptue as ajo vetë çka ndodhte…

Dikur s’vonoj, e drita nisi me zbardhë.
i fala asaj gruaje gjithçka prej andrre kisha
e gjithçka t’andërrt kishte prej saj e mora,
iu msheha nën qepalla të mbylluna dhe fjeta!
E si hajn treta njasaj nate besimhumbun
e qiejt qylym ia shtrova ikjes sime…

Pa trokitë kisha ardhë e pa lamtumirë po shkoja;
kisha jetue natën që s’përsëritet kurrë dy herë;
natën që pakkujt i jepet e pakkush e mbrrin,
njat provë që n’jetë s’ka asgja të pamundun:
as hapsina, as kohë dhe as rrugë të pamunduna…
ka veç njerëz që s’dinë me e mbrritë njeni-tjetrin,
edhe kur marrzia vjen me trajta dashnie, o plot tjerë
që e mbrrijnë me aq lehtësi sho-shoqin
edhe pse mes tyne përjetë jetojnë humnerat…
2013-2014-2015

Related Images: