Pikturat e shpirtit të çliruar…
nga Shpend Sollaku – Noé
në kujtim të ikjes së beftë të Altin Revanisë
Nën një sarkofag të Beratit
– qelia e dikurshme e shpirtit të tij.
Përmbi Tabe – shushurima e një peneli të zhdërvjellët.
Mbi Osum – cicërima e lotit.
.
Përditë, ndërsa fshij djersët e ftohta të krijimit, ngre sytë në faqen e murit përballë. I fiksoj atje për minuta të tëra. Nuk kam dritare në atë hapësirë. Në vend të saj më hap një thellësi të pafundme mendimi një kuadër i rrallë – “Autoportret”, i piktorit Altin Revania. Gjen gjithçka në atë vaj mbi kanavacë. Në dukje janë pasionet e tij më të mëdha por, dhe sidomos, rebelimet e tij. Ajo çka e bën më të rëndësishëm – përpjekja mbinjerëzore e shpirtit për të flakur guaskat që e ndrydhin. Eshtë një Shpirt i madh, pothuaj i perëndishëm, të cilit i merret fryma nën Qeli-në që të vdekshmit e rëndomtë e quajnë Trup.
Më mirë se ai vetë askush nuk e njihte Altin Revaninë. Ne përpiqemi vetëm ta imagjinojmë tërësinë e tij, duke ngushëlluar veten me idenë se ia kemi arritur t’i afrohemi imazhit të përcjellë prej një arti, përballë të cilit duhet menduar thellë para se të dilet në përfundime.
Vazhdoj të kqyr gjatë “Autoportret”-in e koleksionit tim. Një talent i madh, një shpirt akoma më i madh, që nuk mund të ndrydheshin në trupin prej mishi e kockash, që shpesh e shpinin maleve, luginave, në këmbë, me biçikletën e pandashme, veçanërisht me zemrën e lindur për të rendur. Zemër tejet e gjerë, edhe ajo e gjendur keq në Qeli-në e quajtur Trup. Dukej i fortë, i ngjeshur Trupi, por tejet i brishtë e delikat për të strehuar një Zemër, një Shpirt, një Talent të madh. Nuk do të mundte askurrë t’i mbante vetëm për vete. Ato i përkisnin të tjerëve, për Të tjerët rrahën, ëndërruan, djersitën, sakrifikuan.
Kjo ishte edhe pika e dobët e tij: një trup i brishtë edhe pse në dukje… Nëse talenti, shpirti e zemra e piktorit nuk mund të sulmoheshin, trupi i tij iu nënshtrua sulmeve që duhet të përballojnë të vdekshmit. Dalëngadalë, me një dinjitet të pagjendshëm gjithkund, Altini ia arriti të ndrydhë në qelinë e trupit dhimbjen dhe sigurinë e të keqes që ishte duke e sulmuar pa i dhënë më mundësi të mbrohej. Aq natyrshëm ndodhte kjo, saqë ne qe ishim larg as që e besuam lajmin e shuarjes së trupit të tij. Nuk do të jetë e vërtetë, vetëm shumë pak kohe kish kaluar që ishim lidhur me mesazhe apo kishim folur në telefon. Duke botuar një foto tek grupi Only Berat i FB/-ut, në të cilën kisha dalë me mikun artist në Berat, në mesnatën e parë të vitit 2018, i kisha drejtuar pyetjen: Çfarë ishim duke menduar ndërsa shkrepej kjo foto, i dashur Altin? Ai më ish përgjigjur: Përpos bisedës për Antologjinë tënde dhe artin në përgjithësi, po shijonim edhe një verë të mirë. Por do ulemi prapë!
.
Ma kishte premtuar takimin e ardhshëm. Dhe qe hera e parë që nuk i qëndroi fjalës. Sigurisht ishte shpirti i tij ai që më kishte premtuar. Por trupi nuk ishte më i tij. Ai i përkiste tokës. Prandaj edhe tradhëtonte.
Së pari, tinëzisht, kish tradhëtuar Altinin. Pastaj, në befasi, na tradhëtoi edhe ne. Atëherë, kur erdhi lajmi nga Berati se… Atëherë kur nuk e prisnim.
Mërgimi bart në vete të gjitha të këqijat e botës. Mendoja se kish të mirë, për pjesën më të madhe të ikanacëve, vetëm sigurimin e bukës së gojës e diçka më tej. Por vite të pafund larg të dashurve të dheut tënd, më bindën se diçka me vlerë toka e huaj ta ofron: shpesh nuk të jep mundësinë të marrësh pjesë në funeralet shqiptare. Lajmet e vdekjes prej Shqipërie truri ynë i katalogon si kronika të largëta, që nuk kanë të bëjnë me njerëzit që të kanë dhe ke dashur. Edhe pas kasnecëve të zisë, ti vazhdon t’i konsiderosh të gjallë titullmbajtësit e kronikave vdekësore. Pasi i ke fiksuar ashtu siç i le herës së fundit: me një buzëqeshje të dlirë në buzë dhe një gotë vere të mirë në dorë. Nuk i ke parë funeralet e tyre. Atëherë nuk kanë vdekur. Sidomos nëse vazhdon të komunikosh me ta nëpërmjet asaj që kanë lënë pas: familjen, miqtë e shumtë. Në veçanti edhe veprën, si në rastin e Altin Revanias. Që së fundi e gjykoi si shumë të vogël botën e këtushme, që u ngjit atje, ku, sot për sot, nuk mund ta arrijmë dot.
Nën një sarkofag të Beratit – qelia e dikurshme e shpirtit të tij. Përmbi Tabe – shushurima e një peneli të zhdërvjellët. Mbi Osum – cicërima e lotit.
Botuar tek “Dielli”, Boston, 29.12. 2018
.
