Pishtar human për popullin e vet…
nga Veronika Hasani
kujtimit të Jan Palach (1948-1969)
që u dogj në flakë me 16 janar 1969
dhe vdiq në spiatal me 19 janar 1969.
Në përcjelljen e tij të fundit
morën pjesë 600.000 çekosllovake
.
Në 16 janar të 1969, Jan Palach do të kthehej në një pishtar human i frymëzuar nga Pranvera e Pragës, rebelim kundër regjimit sovjetik do e çonte këtë universitar të filozofisë në këtë akt tragjik. Ja tekstualisht fjalët e tij: “Meqë populli ynë është në kthetrat e dëshpërimit dhe duke u futur në humnerën e nënshtrimit, zgjodhëm këtë mënyrë dhe si protestë por dhe për të zgjuar ndërgjegjen e popullit! Grupi jonë është i përbërë nga vullnetarë dhe unë zgjodha nr. 1 me short, kështuqë është: Nderi im të jem Pishtari i Parë Human!
Ne kërkojmë heqjen e regjimit dhe censurën e Zpravyt.
Nëse kërkesat tona nuk do plotësohen brenda 5 ditëve dhe nëqoftëse populli nuk do e mbështesi këtë protestë me një grevë gjithëpërfshirëse, atëherë një pishtar i ri human do të ndizet”. Dhe në fakt 7 studentë ndoqën shembullin e tij, derisa tanket ruse e mbytën në gjak Pranverën e Pragës.
Në këto pak rreshta mua më kalon para syve historia e jonë. Modeli “disident” që kujdesohen edhe sot të na imponojnë!
Në vitin ’70 disidentët, ata të vërtetët digjeshin për të ndriçuar popullin e tyre, kurse tek ne firmosnin varjen në litar dhe pushkatimet për poetët, studentët e filoloqylit përpos faktit që ishin të gjithë pjella kriminelësh ende sot janë në krye të politikës duke imponuar përsëri diktaturën e tyre. Duke lexuar Palach, kupton vërtet fytyrën e lirisë dhe të disidencës sepse qysh në rreshtin e parë thekson vdekjen e sigurtë që mund të ketë një popull, një vend apo shoqëri: Nënshtrimin dhe dëshpërimin!!!
“Por sot, Shqypni, pa m’thuej si je? Po sikur lisi, i rrxuem për dhe!”
thekson se është nder të jetë i pari pishtar human për popullin e tij, dhe këtu më vijnë zorrët në fyt me gjithë korin e gaztorëve që ende justifikojnë genocidin komunist me fjalët “ashtu ishte koha”!!
Në varrimin e tij ishin 600 mijë njerëz dhe më kalon para syve Musine Kokalari që u varros e vetme, kur u zhvarros i kishte ende duart e lidhura me tel, dhe heshtja vazhdon…
.
Nëse në Pragë e kudo i është shkruar këtij heroi, nëse sheshet, rrugët, teatrot mbajne emrin e tij, në çdo bangë shkolle fëmijve u edukohet shembulli i tij, kënga “Mourir dans tes bras” këndohet ende sikur vitin 1969, që u krijua në ndër të tij, tek ne vazhdon shpëlarja e trurit me të njejtin intensitet, ndoshta dhe më shumë kori i kukuvajkave komuniste vazhdon propagandën gebelsiane, më pëlqen shumë thënia e Ismet Totos: “Bota është e atyre që digjen!”, por do të doja të përmendja disidentin tonë dje dhe sot, poetin Visar Zhiti: “Atdheu jeton me te vdekurit/ dhe vdes mes të gjallëve… ndonjëherë…”
Respekt dhe nderim për Jan Palach – që populli im të mos ngrohë vetëm duart në flakën e disidencës.
Marre nga muri i Veronika Hasanit, 16 shkurt 2017