Qershitë e Enverit…
nga Meti Fidani
Mbas ’90, u bëra edhe unë pronar si të gjithë… Tokë buke dhe pemë frutore. Rreth 100 rrënjë mollë dhe 10 rrënjë qershi..
I lashë dhe ika në Greqi, ku kisha filluar me kohë ëndrrën për një jetë më të mirë…
Mbas disa muajsh u ktheva përsëri për pak ditë… Mollët i kishin prerë për dru të gjitha… Qershitë shpëtuan mbasi ishin afër me banesat dhe rrugën kryesore..
Se kush i preu mollët, akoma edhe sot nuk e kam marrë vesh. Por nuk e prisha terezinë… Nuk më erdhi keq për mollët e mia, më erdhi keq më shumë për plepat e rrugës automobilistike…
Me plepat ç’patën?! Ishin të Zogut, ishin të Enverit, jo sëpatë mbi plepat… Zogu iku, Enveri iku, një ditë do ikim edhe ne. Por plepat le të mbeteshin, të hijeshonin.
Qershitë e mia shpetuan. Dhe janë të vetmet që kanë mbetur. Të gjithë i kanë zëvendësuar me të reja.
Komshinjtë dhe bashkëmoshatarët e mi më tallnin:
-Ti Meti, sikur nuk e do Enver Hoxhën, por qershitë e tij po i mban akoma. Priji bre dhe mbill të reja. Vit për vit t’i thyejnë degët, se i ke lënë pa zot. Do të të thahen fare!!
-Qershitë e mia nuk thahen lehtë – u them uno me shaka, – Janë qershi komuniste, dhe komunizmi i ka rrënjët e thella. Kur të thahet komunizmi do thahen qershitë e Metkës..
Më ngacmojnë se e dinë që gjithçka unë e lidh me komunizmin.
Kur ra kriza në Greqi, u ktheva në Shqipëri, për t’u bërë bujk. Edhe pse nuk kisha qënë ndonjëherë..
Në kohë krizash, bujku preket më pak. E kisha lexuar dikur në një libër. Në krizën amerikane të viteve ’30, aristokratët e Veriut u nisën për në jug, duke kërkuar të punësoheshin tek bujqërit për një copë bukë…
Qershitë u përkëmbën që në vitin e parë. Punimi i tokës rreth rrënjës, plehërimi organik, prerja e degëve të thata i risolli në vehte..
Prodhim po prodhim. Por atje është edhe toka e përshtatshme për qershi. E ka cilësuar Mihallaq Zonja 50 vjet më parë. Kjo copa këtu, është vetëm për qershi, kish thënë doktori i pemëtarisë… dhe vërtet…
Vinin tregëtarë të ndryshëm nga rrethet. Unë zura mik një tregëtar nga Berati.
-Ti i ke ato qershitë e Enver Hoxhës
-Po unë.
-Dua të më mbledhësh qershinë e reçelit. E dua për të afërmit e mi dhe për të njohurit.
-Nuk kam kohë… Herë tjetër!
-Të shkoj ta vjel vetë – tha beratasi, – Kam edhe nipin me vete..
-Shko, por kam frikë nga ju te Beratit. Se mos je nga ata të lali fikut!?
-Jo, jo, nuk jam si lali i 99-s, që i bën të 99-at. S’jam nga ai fshat! – qeshi tregëtari..
Ai e mblodhi qershinë dhe erdhi në darkë më dha lekët… Edhe pse i mblodhi vetë, i vlerësoi qershitë e mia më shumë se qershitë e të tjerëve. Qershitë e tyre, për hir të së vërtetës të merrnin në qafë nga madhësia dhe pamja.
Por ja që qershia ime e reçelit qenkësh e veçantë… Të gjithë e dinin këtë, unë i zoti i qershisë nuk e dinja… Paskesha patur edhe qershi për komposto, qershi për konsum, bile edhe dy rrënjë vishnje që unë nuk u vinja rëndësi.
M’i rrëmbyen edhe vishnjat. I preferonin për liker. Të kam xhan Meti, të kam shpirt Meti dhe vinin mbushnin nga një shportë e iknin. Tok me qershitë e Enverit, m’u rrit vlera edhe mua. U bëra njeri i kërkuar…
Vitin tjetër me tha truri për të mbjellë qershi. E dinja që një ditë do iknja në Amerikë, por m’u shkrep. Me thanë që në Pogradec ka fidanë të mirë…
Nuk e di sa qershi mbolla. Edhe kunati kishte toka të lëna bosh. I mbolla edhe tokat e tij. Ato të uruara qershi e duan edhe gropën e thellë një metër. Po aq edhe gjerësia me gjatësinë… Një metër kub baltë, duhej të nxirrnje nga dheu për një rrënjë qershi… Të dy me gruan. Edhe eskavatorë të kishim qënë do na kishin dërguar për remont..
Për të tallur mos e pyet. Na tallnin sa na këputnin..
Kujt do t’ja lini?! Ini edhe për të ikur…
Ndoshta kishin edhe të drejtë.
Qershite e reja filluan të jepnin prodhim që në vitin e dytë…Vitin e tretë nuk e dimë, se kishim zënë Floridën. I lamë qershitë e ikëm. Por edhe ata që qëndruan nuk i mblodhën. Kush t’i mbledhë. Kan mbetur vetëm pleqtë.
Shikojnë qershitë e tyre kur fishken e thahen nëpër degë.
Duhen të rinjtë. Ata kanë forcën dhe moshën të hipin e zbresin nëpër qershi. Por forcën e tyre dhe moshën e tyre rinia e ka shitur në Europë. Nuk ka më të rinj mëhalla ime si dikur. U boshatisën rrugët e mëhallës e u mbushën rrugët e Europës…
Fb-u, më detyroi të shkruaj këto rreshta. Më kujtoi me një foto duke punuar kurorën e qershisë së reçelit, të para 8 viteve…Sapo e kisha mbaruar se punuari me bel dhe mbajta një kujtim.
Qershia e reçelit i hapi lulet atc vit dhe mori nurin e pranverës…
Unë e kisha prerë tashmë biletën… edhe valixhet po plotësoheshin pak nga pak…
Qershia e reçelit nusëronte… por më dukej sikur më thoshte:
“Metkë, harrove të punosh kurorën sivjet… Pse bre Metkë?
Me gjithë ngarkesën e atyre ditëve, e mora përsëri belin. Nuk mund t’i linja kurorën rreth trungut pa punuar… Edhe pse muaji tjetër do më zinte në Amerikë… Edhe pse do më tallnin… I punova të gjitha qershitë e Enverit, siç i kanë pagëzuar..
Do shkosh në Amerikë, bre Metkë, u çmende!! Me qershitë akoma?
Vërtet do shkoj, por le të marrë një grusht qershi kalimtari të lagë gojën… Le të vijë beratasi me nipin e tij, të mbledhë qershi për reçel, për vëllezërit, për motrat e të afërmit e tij, të cilët e pëlqenin shumë atë qershi..
Pa le të vijnë dhe gratë e mëhallës të mbledhin nga një shportë vishnja për likerin e tyre të preferuar. Pa le të vijnë edhe ata pak shokë e miq që më kan mbetur në Korçë… Frut është, frut… Mrekulli e Zotit. Toka e ka meritën, nuk e kam unë…
Tokën falenderoni. Toka po bën të pamundurën!
Ripërtërihet vetë. Se ne!! E ç’pyet për ne!..
Ikëm dhe e braktisëm…
Floridë, Prill 2024