Reflektim mbi Artin e Avni Delvinës…
nga Jozef Radi
07 nantor 2013
Avni Delvina 2013 –
Grafikë nga cikli “Albumet e pambaruara”…
Megjithse i vogël në moshë, ai e ndiente se një cikël po mbyllej… Babait i qe shtuar heshtja aq sa shpesh herë të jepte përshtypjen e një njeriu që po dorëzohej pa kushte… Edhe me nënën ai mundohej t’i evitonte bisedat në lidhje me daljen e tij në pension. Shtëpisë i kish rënë një hije trishtimi, dhe gjyshja e mplakur nga vitet ishte e vetmja në familje që i shkonte disi për shtat atij ambienti që po zymtohej përdita. Pensioni i vogël që do të merrte mbase ishte një ndër shkaqet e kësaj atmosfere. Kur papritmas, dy ditë para se të largohej përfundimisht nga marrdhëniet e punës, një lajm i gëzuar e ndriçoi si me magji shtëpinë. Atij i kishin ofruar të shkruante biografitë e dëshmorve dhe si shpërblim do të merrte një shtesë pensioni prej trëmijë lekësh në muaj… Ndjehej në zërin e nënës ai lajm i gëzuëshem, tek lante rrobat pranë një çezme, në shtëpinë e Begollve, ku ne banonim. Tingujt e këngës “O campagnola bella” të përziera me lehjet e Xhixhit, dukej sikur shpërndaheshin të lira në lëndinën pranë shtepisë, aty në buzë të Lanës…
Të nesërmen në mëngjes, mbasi pinë kafenë së bashku, babai me një dosje në dorë dhe me hapin e tij të shtruar, mori rrugën rrugën drejt varrezave të dëshmorëve… Nga dreka ai u kthye së bashku me një sërë dosjesh ku gjendeshin biografitë e mjaft prej tyre. Kishin rënë dakord që ai do të shkruante me kaligrafinë e tij të mrekullueshme nga 3 biografi në ditë… dhe çdo fillimjave do të shkonte për të marrë materialet e reja të përgatitura nga historianët e luftës… Çdo mëngjes, ai përgatiste tavolinën e tij të punës dhe vendoste mbi të disa albume lluksoze të blera jashtë shtetit në të cilat do të shkruheshin biografitë. Ai rrinte dhe e shikonte të jatin me vëmendje kur shkruante… Pena rrëshqiste nën dorën e tij të sigurt dhe dukej sikur ajo përkëdhelte e lozte me çdo gërmë të alfabetit. Gërmat e mëdha ishin një shfaqje e vërtetë. Harqet dhe spërdredhjet që i ati krijonte kur shkruante, e kishin shndërruar kaligrafinë e tij në një art të vërtetë… Tashmë nëna ndihej shumë më e qetë. Me natyrën e saj ekonomiqare e pak të mbledhur, fillonte dhe bënte llogari punën e re të babait. “Nga 3 copë në ditë – thoshte ajo – i bie që edhe për 20 e ca vjet, im shoq është në rregull… Dhe jeta në familjen tyre rridhte e qetë dhe pothuaj monotone, ashtu siç ishin ato vite, pa ndonjq kuptim dhe pa ndonjë qëllim të dukshëm. Nëna nisej herët për në pune, ai në shkollë, dhe babai me atë rregullin e tij përgatiste tavolinën e punës… dhe fillonte të shkruante biografitë…
Kur papritmas, një ditë, ai e dalloi babain nga larg dhe iu duk i shqetësuar… Seç bisedoi me nënën me zë të ulët dhe nëna uli kokën me shpejtësi që ai të mos e dallonte dëshpërimin e saj… Pas ca kohësh muhabetet u morën vesh dhe nga kushërinjtë e tjerë, që banonin së bashku me ta në të njejtën shtëpi… Babai kishte shkuar disa herë të merrte materiale në Drejtorinë e varrezave të Dëshmorve, por ata i thoshin se akoma nuk janë gati… dhe po deshe duku një herë pas nja 3 ditesh… pastaj ato tre ditë u bënë javë, javët u bënë muaj, e kështu me rradhë… Edhe nëna që nuk para dorëzohej, një ditë si me gjysëm zëri i tha: “Po pse nuk shkon njëherë andej nga varrezat se mos kanë përgatitur ndonjë material?!!!” “E ç’material o Bardhë!… Materialin e leshit! Akoma s’e ke marrë vesh këtë punë!”
Babai u ngrit nga karrikja ku ishte ulur, hapi derën e dhomës dhe i fishkëlleu Xhixhit!…
Djaloshi e pa nga larg tek ndezi një cigare dhe vazhdoi të ecte i shoqëruar nga qeni i tij besnik. Qeni e ndiqte në heshtje… derisa u zhdukën që të dy pas një grumbulli të madh shkurresh dhe pemësh…
.
(marrë nga Muri i fb Avni Delvina 7 nëntor 2013)