“Revolta e gërmave”
tregim nga Laura Olldashi
-Zonjë?
Ajo kthen kokën. Një djalosh i ri i buzëqesh.
-Deshët gjë?
-Kur po ecnit ju ranë këto.
-Çfarë janë? – dhe zmadhon rrumbullakësin e syve.
Në duart e djalit ishin mbështetur pesë gërma.
-Të miat?
-Besoj se po. Tek këmbët e tua, i gjeta.
-Nga mund të më kenë rënë? – mendon.
Nuk kishte as letra në çantë. Telefoni ku mbante shënim, ishte i fikur. Pastaj vetëm pesë gërma? Kur shkruante ishin mijëra.
Djali, përpara saj, është akoma me dorën e zgjatur.
Kocka mbetet, mishi tretet*) – i hyn refreni nga një botë e largët.
Sytë e tij prisnin. Ndërsa ajo lëviz dorën në ajër si për të larguar frazën nga mendimet dhe me nje zë të ftohtë i thotë djalit:
-Hidhi! Gërmat rikrijohen përsëri ose m’i jep mua sepse në fund fare janë mbeturinat e mia.
Djali ja vendos gërmat mbi dorë. Ajo i mbyll në grushte. Ndjen nxehtësinë as sa sekonda pastaj i fluturon në koshin e plehrave.
Përshëndeten dhe ajo merr rrugën e mendimeve të saja. Futet thellë brenda tyre dhe nuk sheh përqark. Nuk sheh as diellin që i fshihet ditës. Ishte fund i verës, por ngrohte akoma fortë. E verdha e përzier me të kuqen e bënte të parezistueshme përpara spektatorëve anonimë. Me të gjitha taktikat që bëri dielli duke shtuar dhe grimca të blusë, duke vonuar edhe fshehjen e tij mbas malit, duke i kërkuar ndihmë edhe shiut ajo nuk ja hodhi sytë qiellit. Me duart në xhepa, dielli përkuli kokën dhe shkoj. Mori maksimumin e ditës ndërsa njerëzit symbyllur, gëlltisnin jetën.
Zhytur në kutinë e mendimeve të teritalit kuadrat, vajza ecte. Fut gishtat ndër flokë. Të lagura.
-Paska rënë shi – flet me vete! Largon pikat nga pardesyja e verdhë. Pak gjë shpëton. Vetja i kishte rënë në supën e shiut, përzier me dyshimet e saj. Sikur të kishte dëshirë të hante atë lëngë të gështenjtë, luga do t’i mbushej me pikëpyetjet që i zinin në kokë! Çfarë shije do të kishin?
Ushtari Shvejk*) gatuante me ujin ku laheshin uniformat e luftës. Teshat kishin asistuar në diskutimet e zjarrta të gjeneralëve, me idealet e egoizmit në emër të ndryshimit të botës, me dekretet e pashkruara të paqes të rremë, me ndarjen e re të kufijve, me urrejtjen, zhurmën e breshërive të armëve, këlthitjen e dhimbjes kur plumbi shponte mishin…
Lufta e Shvejkut është akoma mes nesh sepse mbushim stomakun nga e njëjta supë!
Vajza pavetëdije fshin buzët. Ka shije të keqe në gojë. Kërkon në çantë shishen plastike. Shpëlan gojën duke e hedhur ujin mbi asfalt. Nga toka çel sythi i pemës së ardhshme, me emrin “Mbijetesë”.
Pastaj shpejton hapat. I shoqi i ishte dukur i qetë në telefon. Ajo kishte dyshime. E donte. Por në mendje i rrinte varur fotografia ku krahët e tij mbyllnin brenda përqafimit, trupin e një tjetër gruaje. E kishte parë disa herë atë foto. Buzëqeshja e tyre çante ekranin e telefonit dhe i hynte në shpirte. Krijonte gropën. Boshllëku ja zinte frymën. E vëzhgonte dhe gropa kalonte hartën e trupit. Vinte dorën sipër për ta ndalur rritjen.
Sikur ta mbush me supë, gropën e stomakut!?
Te Shvejgut apo të konfuzionit të pikëpyetjeve?
Lufta e madhe; e vogla luftë!
Imagjinon duart e tij të puthitura në trupin e saj. Fotografitë nuk janë më prej letre. Nuk mund më t’i grisi, nuk i bën copa-copa. Rrinë mbi telefon. E sheh përsëri atë përqafim. E fshin foton. Shkon tek koshi i eliminimeve, e rimerr. Atje është grumbulli i tradhtive të tjera. Një arkiv i të ashtuquajturës “dashuri”! Ndoshta kjo është jeta!
Mishi tretet, kocka mbetet!
Kishte pak vite e martuar. Njerëzit do të thoshin që ishte akoma në shtresën e mjaltit. Ndërsa ai që në fejesë ishte treguar i bollshëm edhe me gratë e tjera. Të reja, elegante e të bukura si dielli.
Sa herë që i kishte gjetur tradhtinë në telefon aq herë ishte zvogëluar. Bëhej fëmi që lozte me kukullat e leckës dhe nuk dinte t’i krijonte dy sy, atyre. I dridheshin duart dhe qante. Shpesh herë shikonte pasqyrën dhe fliste gjatë me lotët e saj. Pastaj i mblidhte të gjitha mbi lavaman dhe i lante me ujin e ftohtë të rubinetit. Heshte. Lyente faqet me pudër rozë dhe shkonte në kuzhinë. Rrinte me ditë të tëra aty dhe gatuante mishin me hurdha, me qepë, speca djegës, karrota…
Mishi mbetet, kocka mbetet! – do të kishte qenë kështu fjalët e atij filmi të vjetër, në bardhë e zi. Por pak i kujtohej nga ajo kohë. Sytë ndrisnin varfrinë. Barku palosej në mes. Trupi tkurrej dhe dora zgjatej.
Mendon që edhe ajo duhet të lyp dashuri. Të zgjas dorën njerëzve, edhe këtu në rrugë dhe t’i thotë: më jepni dy monedha dashurie! Imagjinon që ato do të ndalin. Do të hapin çantën, do të nxjerrin portofolin, por nuk do të gjejnë asgjë. Pastaj do të vejnë duart në xhepa, do të hapin xhupat, edhe tek astarët e brendshëm do të kërkojnë, por do të tundin kokën duke thënë: nuk kam asnjë gramë, të betohem as për vete! Do të ketë të tjerë entuziastë që do t’i kërkojnë numrin e telefonit për t’i nisur ikonat e zemrës, të puthjes, të përqafimit. Mbasi t’i kenë arritur mesazhet ato do ta pyesin nëse u ngop ndopak me dashuri.
Vetëm tani kupton frazën origjinale të filmit: mishi tretet, kocka mbetet!
Përpara, kur ishte në shtëpi, kur kishte parë atë përqafim, i kishte telefonuar të shoqit. Si gjithmonë ai vonohej në punë. Edhe atë ditë u justifikua që kishte pasur një mbledhje të rëndësishme. Ajo i kishte folur nëpër dhëmbë për përqafimin që kishte gjetur në telefon. Kishte pritur që ai të acarohej si herët e tjera, t’i ngrinte zërin sepse i kishte kontrolluar celularin. Ndërsa ai i thotë:
-Po dal nga puna, shpirt. Si thua sikur të takohemi për të pirë një gotë verë dhe të flasim me qetësi. Unë të dua! – mbyll komunikimin.
Nuk kuptoj çfarë do të thoshte e gjithë kjo. Në mendje dyshime. Bindet që është fundi i historisë së tyre. Qetësia e tij. Pastaj fjala “të dua”! Të pakuptueshme.
-Do më lëj – mendon. Të flasim qetësisht – tha.
Rruga e përhershme i ecën poshtë këmbëve. Edhe pemët kanë ndalur rritjen. Bari nuk lëviz nga flladi i mbrëmjes. Herë-herë edhe ajo është e ngurtësuar ndërsa mendimet i vrapojnë si kuaj.
“Ai është burri im. Sikur të isha e dashura e tij s’do të kisha pasur guxim t’i telefonoja, as t’i kërkoja ndonjë shpjegim. Kur im shoq përveç meje, tradhton edhe të dashurën e tij, ai i trembet vetëm reagimit tim? Ish të dashurës i thotë: “çfarë do nga unë, mos je gruaja ime që më kërkon llogari!” Pra, këtë të drejtë e kam vetëm unë. Me mua puthet në publik. “Të tjerat” në vendet e errëta të hoteleve me dy lekë. Me mua pushimet, barkat në fundjavë. Ndërsa “ato” rrinë brenda fotografive, tek mesazhet e ëmbla të komunikimeve virtuale që do të zhduken sapo t’i blej telefonin e markës së fundit.”
Habitet me indiferencën e rrjetës që thurte. Qetësia e grisur në vrima i rrotullohej rreth e qark, kokës. Çfarë binin nga vrimat shndërroheshin në refleksione:
“Ka kohë që nuk e di e kujt jam. Jo e vetes! As atij!
Si mund ta di?
Nuk ndjeva shiun që më lagte. Ku isha? Ku jam?
-Në pëlhurën e pikëpyetjeve, të hezitimeve, të mbylljes së syve, të shurdhosjes së shqisave, të grisjes në atome fotografitë, të fshirjes së pluhurave të memories, tek sytë e kukullës që nuk di t’i bëj të ndritshme.
E kisha shkruar disa herë vetes për të kuptuar si kisha qenë dikur. Por përgjigjet m’i kthente vetvetja e tanishme. Kjo dilemë e të jetuarit në dy kohë: përpara atij dhe mbas atij. “Krishti”!
Faji është i dashurisë. Unë e dua! Në qoftë se ai nuk është kush do ma jap dashurinë? Bota nuk e ka më! – përfundonte duke kërkuar sy fallso, të shndritshme për kukullën e fëmijërisë.
Kthehet tek hapat e saj mbi asfalt dhe largohet më shumë nga aty. Nga larg duket hija e të shoqit. Bezha e imazhit së gjethes që do të lindë. Lëngu i pemës
“mbijetesë” njom muzgun.
Përse nuk është veshur me uniformat e supës së Shvejkut?
Do të kemi një dimër të vështirë. Do të hamë të njëjtën supë të ushtarëve që atdheu i ka tradhtuar, të burrave që nuk na duan, të miqve që na buzëqeshin me dhëmbë të shtirura, të thikave të kolegëve që ngulen mbas shpinës, të heshtjeve të gjata të ndjenjave që nuk shkëmbehen, të njerëzve që nuk kanë në xhepat e trupit asnjë kacidhe dashurie…
I hyj në trup tim shoqi, paçka se është akoma në fund të rrugës dhe i numëroj puthjet qe i kam dhënë; një nga një. Janë shumë për një trup të vogël, për një burrë të limituar. Shumë dashuri dhe përsëri e dua…
Mendimet e saj ndalojnë. Ai është aty dhe e ka futur në krahët e tij. E shtrëngon fortë. I mban erë flokëve të saj, i puth dritat e syve, faqet, buzët, i pëshpërit:
“Ti je jeta ime. Më fal, për të fundit herë. Do të “ridua” me përpara se dita që jemi njohur. Do të dua mirë. Më thuaj që më do akoma! Më thuaj. Vetëm kaq më mjafton”.
Nuk mund t’i heq sytë nga ai. Dëshiron të rri gjatë në atë përqafim. Nuk i kujtohet hera e fundit që ishte strukur në atë gjoks. Të flej aty. Kukullës i shkëlqejnë sytë perlë.
Përsëri ai e pyet: shpirt a më do?
Ajo kërkon të flasë, mundohet ta bëj, belbëzon por nuk shqipton gjë. Fjala “të dua” nuk i del nga goja.
Nuk kupton çfarë i ndodh. Ai i largohet. E sheh me dyshim. Ajo i afrohet.
-Prit pak, – i thotë – Vetëm një moment më prit. Do t’i gjej fjalët.
Por nga goja ato nuk i zbresin.
Vetëm tani i kujtohet djali që kishte takuar në rrugë. Ai e kishte ndjekur për t’i dhëne pesë gërmat që i kishin rënë nga shpirti. Ndërsa ajo nuk i kishte njohur dhe i kishte hedhur në koshin e plehrave.
Kur mishi tretet, edhe kocka tretet! – kishte qenë fraza e fundit të filmit që kishte parë mbrëmë.
Lauraolld, Tetor 2022
.