Të ftuem të brishtë…
prej Erri De Luca
Shpërthejnë gjëmimet nën tokë, ndërsa në qiell dritat blu të natës, n’atmosferë aurora borealis, si dikur n’Aquila, në 2009.
Ndërtesat kërcasin, muret lkunden, shkallët zbritse kalamenden si të dehuna, përreth zhurmë rrnojash e klithma: asht kthye tërmeti me e tronditë sipërfaqen e qenies njerzore.
Kafshët jashtë janë t’pacënueme, ndër detna, lumej, liqene e fluturime.
Nji tërmet asht nji katastrofë njerzore, aspak e ndryshme prej luftës. Të dy shkaktarë shkatrrimesh të jetës në qendrat e banueme, ky shlyejnë mundin e tyne t’palodhur. Kush pshton kthehet n’epokën e gurit ndërsa gurtë duhet me i mbërthye fort me mbrritë te ata që janë ngecë nën rrënoja.
Mbrenda katastrofës, qenia njerzore kthehen te gjendja e labirintheve mbetë zbulue. Gjithkush vrapon, lëviz, gërmon, pshton.
Mbrenda katastrofës, qenia njerzore gjen energjinë e njizashme, kohën e saj më të mirë.
Dëshmohet prej larg at që kem dijtë ma herët. Edhe veç mendimi me nxitue, me ia dhanë nji dorë, nji ngushllim bashkon dhe e ban njeriun me i përkitë nji fati mes t’barabartësh.
Ndjenja e të qenit mysafirë të brishtë shtri në pllambë të dorës kthehet për pak kohë.
Erri De Luca, 13 shkurt 2023
Përshtati në shqip jozef radi
Ospiti fragili
di Erri De Luca
Esplodono tuoni nel sottosuolo, in cielo invece luci azzurre di notte, a strati di aurore boreali, come a L’Aquila nel 2009.
Scricchiolano, oscillano pareti, le scale in discesa sobbalzano ubriache, intorno chiasso di frantumi e grida: torna il terremoto a scuotere la superficie della specie umana.
Gli animali sono illesi all’aperto, in mari, fiumi, laghi e in volo.
Il terremoto è catastrofe umana, senza differenza dalla guerra. Entrambi gli effetti distruggono la vita di centri abitati, cancellano la loro opera laboriosa. Chi scampa ritorna all’età della pietra e pietre bisogna afferrare per giungere a chi è bloccato sotto incastri di crolli.
Dentro la catastrofe la specie umana torna alla condizione di formicaio scoperchiato. Ognuno corre, sposta, scava, salva.
Dentro la catastrofe la specie umana trova l’energia della concordia, il suo tempo migliore.
Si assiste da lontano a quanto si è varie volte conosciuto. Anche solo il pensiero di accorrere, dare una mano, un conforto unisce e fa appartenere a un destino di uguali. Torna per un poco il sentimento di essere ospiti fragili sopra un palmo di mano.
Erri De Luca, 13 febbraio 2023