Zgjedhjet në Filipine dhe rikthimi me sukses
i forcave nacionaliste konservatore
nga Klajd Kapinova
Djali 64-vjeçar (Bongbong) i ish-Presidentit Ferdinand Marcos
dhe Sara vajza e ish-Presidentit Rodrigo Duterte
(me 31 milion vota popullore) janë liderët e rinj të Filipineve
“Po them për mbarë botën: Më gjykoni jo nga paraardhësit e mi (për zotin Marcos Jr.),
por nga veprimet e mia” – Rodriguez Duterte Presidenti i Filipineve (2016-2022)
Mashtrimet dhe nxitja e protestave dhe revoltave në reja fallco në Filipine,
para betimit dhe mbas inagurimit kundër Presidentit të ri Fernando Marcos Jr.
nga gazeta ultra liberale komuniste The New York Times,
apo CNN (dhe CNN Philippine), etj., të kujton shumë mirë nxitjen e e vijueshme
të protestave shkatërruese anarkiste kundër SHBA-së, që media Fake News
në bashkëpunim me Antifa dhe BLM, bënë në ditën kur Donald J. Trump
po bënte inagurimin si Presidenti i ri 45-të i SHBA-së në Capitol Hill, Washington D.C.
Ferdinand “Bongbong” Marcos Jr. Presidenti i ri i Filipineve, djali i Presidentit të ndjerë të ishujve ekzotik Filipine, Ferdinand Marcos, më 20 prill 2022, mbajti një fjalim historik me theks të kjartë patriotik, gjatë një mitingu para valës së kuqe të miliona mbështetësve të tij në Lipa, provincën Batangas, Filipine.
Politikani me karrierë të gjatë politikë në ishujt Pilipine, sot Presidenti i ri për një mandate 6-vjeçar zoti Ferdinand Marcos JR., ka qenë më parë ish-guvernator provincial, kongresmen dhe senator.
Ai flet shumë mirë anglisht dhe është një njohës i shkëlqyer i politikës tradicionale filipinase dhe ndërkombëtare, falë fatit dhe përvojes historike, sepse është djali i ish-Presidentit të ishujve Filipine Fernand Marcos.
Në fund të numërimit të votave në shkallë kombëtare Marcos Jr. mblodhi më shumë se 31 milionë vota, vendi i dytë ish-zv/Presidentja Leni Robredo 14.309.524 dhe ish-boksieri i famshëm senatori Manny Pacquiao 3.412.075.
Konservatori i djathtë Marcos Jr. ka fituar 2 herë më shumë vota, se sa ndjekësi më i afërt i tij, që përbën shifrën rekord për disa dekada, në të gjithë historinë e presidentëve në ishujt e bukur Filipine.
Nga ana e tjetër zv/Presidentja e re e Filipinëve Sara Duterte (1978), ka fituar gjithashtu me një rezultat shumë të lartë, duke marrë gjithsej 30.310.743 vota në shkallë kombëtare, kurse vendi i dytë kandidati Pangilian ka marrë 8.917.499 dhe vendi i tretë Sotto 7.969.127.
Triumfi elektoral i Marcos Jr., dhe Sara Dutertes, është një fitore e madhe për demokracinë filipinase. Presidenti i ri i vendit, para gazetarëve ndërkombëtare deklaroi se do të kërkonte gjuhën e përbashkët të bashkëpunimit, përtej ndarjes politike, tha zëdhënësi i tij, Vic Rodriguez.
Presidenti dhe nënkryetari i zgjedhur veçmas do të marrin detyrën më 30 qershor 2022, pasi rezultatet të konfirmohen nga Kongresi filipinas.
Rivalët kryesorë të Marcos Jr. kanë pranuar humbjen, përfshirë ish-yllin e boksit Manny Pacquiao. Sfiduesi më i afërt i Marcos, Zëvendëspresidentja në ikje Leni Robredo, një avokate e të drejtave të njeriut e pranoi humbjen.
“Si boksier dhe atlet, di të pranoj humbjen. Por unë shpresoj që edhe nëse humba në këtë luftë, kolegët e mi filipinas që po zhyten në varfëri ishin gjithashtu fitues.”, tha Manny Pacquiao në një video-mesazh.
“Ne mezi presim të rinovojmë partneritetin tonë të veçantë dhe të punojmë me administratën e ardhshme për të drejtat kryesore të njeriut dhe prioritetet rajonale”, tha zëdhënësi i Departamentit të Shtetit të SHBA-së Ned Price.
Rezultati i zgjedhjeve ishte spektakolare dhe e mirëpritur nga të gjithë si një përmbysje mahnitëse e kryengritjes së “Pushtetit Popullor” të mbështetur nga grushti ushtarak komunist, që rrëzoi babanë e Marcos Jr. nga pushteti në vitin 1986. Sot ky është një triumf demokratik në një rajon aziatik, që konsiderohet një pikë e nxehtë e të drejtave të njeriut.
Marcos Jr. ka mbrojtur me vendosmëri trashëgiminë e babait të tij dhe ka refuzuar të kërkojë falje absurde për asgjë. Ai vizitoi menjëherë varrin e babait të tij ish-Presidentit Fernand Marcos, në varrezat e heronjve kombëtarë, të martën, duke vendosur lule dhe në një moment u shfaq i pushtuar nga emocionet…
Ai dhe Sarah Duterte, e bija e Rodrigo Dutertes, bënë fushatë me një platformë patriotike të unitetit kombëtar e cila fatmirësisht u mbështet nga miliona filipinas.
Pak fjalë kush ishte ish-Presidenti Marcos Sr.
Ferdinand Emmanuel Edralin Marcos lindi më 11 shtator 1917, në qytetin Sarrat, Ilocos Norte, nga Mariano Marcos (1897-1945) dhe Josefa Edralin (1893-1988). Mariano Marcos ishte një avokat dhe kongresmen nga Ilocos Norte, Filipine. Ai u ekzekutua nga guerilat komunistë filipinas në vitin 1945. Nëna e tij Josefa Marcos ishte një mësuese shkolle, që jetoi shumë më gjatë se burri i saj, duke vdekur në vitin 1988, dy vjet pasi familja Marcos e la atë në Pallatin Malacañang kur ata ikën në emigrim, pas Revolucionit Komunist të “Pushtetit Popullor” të vitit të zi 1986.
Ferdinandi fillimisht u pagëzua në Kishën e Pavarur të Filipineve, por më vonë u pagëzua në Kishën Katolike në moshën 3-vjeçare.
Marcos u martua me Imelda Trinidad Romualdez më 17 prill 1954, vetëm 11 ditë pasi u takuan për herë të parë. Ata kishin tre fëmijë biologjikë: Bongbong Marcos (Fernando Marcos Jr.), Imee Marcos dhe Irene Marcos.
Marcos dhe Imelda më vonë adoptuan Aimee Marcos. Sipas biografëve dhe historianëne Filipinas mësojmë se Presidenti Marcos është një pasardhës kinez mestizo, ashtu sikurse shumë presidentë të tjerë pinoy.
Ferdinand Marcos, studioi drejtësi në Universitetin e Filipineve në Manila, duke ndjekur Kolegjin e Drejtësisë. Ai shkëlqeu si në aktivitetet kurrikulare ashtu edhe në ato jashtëshkollore, duke u bërë anëtar i ekipeve të universitetit të notit, boksit dhe mundjes.
Marcos Sr. ishte gjithashtu një orator, debatues dhe shkrimtar i mirë në gazetën studentore. Ndërsa ndoqi Kolegjin e Drejtësisë UP, ai u bë anëtar i Upsilon Sigma Phi, ku takoi kolegët e tij të ardhshëm në qeveri dhe disa nga kritikët e tij më të vendosur.
Kur u ul për Provimet e Jurisprudencës të vitit 1939, ai ishte noteri më i mirë, dhe arriti një rezultat prej 92,35%, ku u diplomua e u vlerësua me dekoratë nderi. Ai u zgjodh në shoqëritë ndërkombëtare të nderit Pi Gamma Mu dhe Phi Kappa Phi, ku kjo e fundit i dha atij Çmimin e Anëtarit më të Dalluar 37 vjet më vonë.
Ferdinand Marcos i është dhënë titulli Doctor Laws, Honoris Causa Diplomë (Doktor Nderi i Drejtësisë), gjatë kohës si President i Filipineve nga Universiteti Qendror i Filipineve, Rex. D. Drilon, më 21 prill 1967.
Nga avokat në President të Filipineve
Ferdinand Emmanuel Edralin Marcos Sr., (1917-1989) ishte një politikan, avokat filipinas dhe presidenti i 10-të i Filipineve në vitet 1965-1986. Pas Luftës së Dytë Botërore, ai u bë avokat dhe më pas shërbeu në Dhomën e Përfaqësuesve të Filipineve 1949-1959 dhe në Senat 1959-1965.
Ai u zgjodh President i Filipineve në vitin 1965 dhe kryesoi një ekonomi që u rrit gjatë fillimit të sundimit të tij 20-vjeçar. Marcos Sr., ndoqi një program agresiv të zhvillimit të infrastrukturës të financuar nga borxhi i jashtëm, duke e bërë atë popullor gjatë mandatit të tij të parë. Marcos vendosi Filipinet nën ligjin ushtarak më 23 shtator 1972, pak para përfundimit të mandatit të tij të dytë. Ligji ushtarak u ratifikua në vitin 1973, përmes një Referendum, sepse komunistët po shkatërronin vendin.
F. Marcos, u zgjodh për një mandat të tretë në zgjedhjet presidenciale të Filipineve të vitit 1981. Për të shmangur atë që mund të kishte qenë një konfrontim ushtarak me gjakderdhje në Manila, midis trupave pro dhe anti-Marcos, ai u këshillua nga presidenti amerikan Ronald Reagan nëpërmjet senatorit Paul Laxalt që të largohet nga Filipine.
Presidenti i 17-të i Filipineve Ferdinand Romualdez Marcos Jr. (1957)
Ai në fëmijëri është quajtur Bongbong Marcos ose BBM dhe nga data 9 maj 2022, është zgjedhur Presidenti i ri i Filipineve. Junior, është fëmija i dytë dhe djali i vetëm i ish-Presidentit Ferdinand Marcos Sr. dhe ish-zonjës së parë Imelda Romualdez Marcos. Ai ka shërbyer më parë si senator 2010-2016. Në vitin 1980, 23-vjeçari Marcos Jr. u bë zëvendësguvernator i Ilocos Norte, duke përfaqësuar Partinë Kilusang Bagong Lipunan të babait të tij.
Më pas ai u bë guvernator i Ilocos Norte në 1983, duke mbajtur atë detyrë derisa familja e tij u rrëzua nga pushteti nga puçi ushtarak ose sikurse njihet asokohe Revolucioni Komunist i “Pushtetit Popullor” dhe iku në mërgim në Hawaii në shkurt të vitit 1986.
Pas vdekjes së babait të tij në 1989, Presidenti Corazon Aquino përfundimisht lejoi anëtarët e mbetur të familjes Marcos të ktheheshin në Filipine. Marcos Jr. hyri në me përkushtim në politikë dhe arriti të zgjidhet si përfaqësues i distriktit të 2-të të Kongresit të Ilocos Norte nga viti 1992-1995. Ai kandidoi e u zgjodh përsëri guvernator i Ilocos Norte në vitin 1998. Pas nëntë vjetësh, ai u kthye në pozicionin e tij të mëparshëm si përfaqësues nga 2007-2010, më pas u bë senator nën Partinë Nacionaliste nga viti 2010-2016.
Në vitin 2015, Marcos Jr. kandidoi për nënpresident në zgjedhjet e 2016. Me një diferencë prej 263.473 votash dhe 0,64 për qind diferencë, ai humbi përballë Camarines Sur (zv/Presidente e Filipineve nga viti 2016-2022). Ajo synoi të bëhej Presidente, por humbi në zgjedhjet e 8 majit 2022, duke dalë e dyta me një diference votash 17.000.000 nga vedi i parë që e fitoi Fernand Marcos Jr., duke u bërë kështu Presidenti i ri i ishujve Filipine.
Në vitin 2021, Marcos njoftoi se do të kandidonte për president të Filipineve në zgjedhjet e vitit 2022, nën Partido Federale Pilipinase (PFP), të cilën ai e fitoi.
Lindja, familja, karriera dhe sot Presidenti i 17-të i Filipineve
Ferdinand Romualdez Marcos Jr., i mbiquajtur “Bongbong”, lindi më 13 shtator 1957, nga Ferdinand Emmanuel Edralin Marcos dhe Imelda Remedios Visitacion Romualdez. Babai i tij Ferdinand Sr. ishte përfaqësues i Distriktit të Dytë të Ilocos Norte kur ai lindi, dhe u bë senator dy vjet më vonë. Kumbarët e tij përfshinin miqtë e shquar të Marcos, Eduardo “Danding” Cojuangco Jr., dhe manjatin e farmaceutikës Jose Yao Campos.
Marcos Jr. së pari studioi në Institucion Teresiana dhe La Salle Green Hills në Manila, ku ai mori kopshtin e tij dhe arsimin fillor, respektivisht. Në vitin 1970, ai u dërgua në Angli, ku jetoi dhe studioi në Worth School, një institucion benediktin i të gjithë djemve në West Sussex. Ai po studionte atje kur babai i tij shpalli ligjin ushtarak në të gjithë Filipinet në vitin 1972.
Më pas ai u regjistrua në St. Edmund Hall, Oksford, për të studiuar filozofi, politikë dhe ekonomi (PPE) dhe një diplomë speciale në studimet sociale.
Marcos Jr. u regjistrua në programin Master në Administrim Biznesi në Shkollën e Biznesit Wharton, Universiteti i Pensilvanisë, në Filadelfia, SHBA, të cilin ai nuk arriti ta përfundonte, sepse u tërhoq nga programi për arsye të zgjedhjes së tij si zëvendës guvernator i Ilocos Norte në vitin 1980.
Në vitet 1980, Marcos Jr. u fut në qendër të vëmendjes kombëtare qysh kur ishte tre vjeç, kur babai i tij kandidoi për herë të parë për president të Filipineve në vitin 1965, kur ai ishte tetë vjeç. Gjatë fushatës së babait të tij në vitin 1965, Bongbong luajti veten në filmin Sampaguita Pictures Iginuhit ng Tadhana: “Historia e Ferdinand E. Marcos”, një film biografik që supozohet se bazohet kryesisht në portretizimin e Ferdinand Marcos në romanin “Për çdo lot një fitore”.
I riu Marcos u portretizua duke mbajtur një fjalim në fund të filmit, në të cilin ai thotë se do të donte të bëhej politikan kur të rritet. Vlera e marrëdhënieve me publikun e filmit vlerësohet se ka ndihmuar Marcos Sr. të fitoj zgjedhjet presidenciale të Filipineve të vitit 1965…
Historia e mashtrimit globalist vijon sot ndaj Presidentit Marcos Jr.
Për disa dekada me radhë makina e madhe propagandistike ose më saktë media e majta globaliste Big Tech, CNN, EuroNews, The Associated Press, BBC, The New York Times, Daily News, TIME, Washingotn Post, Boston Globe, Los Angelos Times, etj., dhe vendase filipinase, janë shumë të zemëruar sot, sepse dështuan në përpjekjet e tyre të çmendura me keq-informime dhe Fake News, për t’i mbushur mendjen popullit filipinas që të mos votoj më kandidatin konservator nacionalist Marcos Jr. dhe vajzën e ish Presidentit patriot Rodrigo Duterte (2016-2022).
Gjatë kohës së Presidentit konservator Ferdinand Marcos Sr. ekonomia filipinase u rrit, investimet e huaja amerikane etj., po hynin me shpejtësi dhe vendi mori një zhvillim të paparë, ashtu sikurse ndodhi në kohën e artë të Presidentit të 45-të të SHBA-së me republikanin patriot Donald J. Trump (2016-2020).
Pas periudhës së sukseshme ekonomike të Marcos, erdhën presidentët socialkomunistë si Presidenti Corazon C. Aquino, nga lëvizja apo grushti i shtetit ushtarak, i cili rrëzoi me dhunën e armëve Qeverinë e ligjshme të Presidentit Fernando Marcos në vitin 1986.
Marcos Sr. u zëvendësua më pas nga Presidenti komunist fanatik Fidel V. Ramos, gjatë viteve shkatërrimit ekonomik në vitet e mbrapshta 1992-1998. Gjenerali i lartë ishte ish-komandanti i forcave të armatosura, që kishte udhëhequr më parë kryengritjen ushtarake të grushtit të shtetit në vend, të ndikuar asokohe nga shpifjet e qeverive dhe mediave të majta globaliste komuniste filipinase, botërore, amerikane dhe europiane.
Filipinet nën Presidentin Marcos ishin në një epokë zhvillimi ekonomik
Komunistët, kur erdhën në pushtet e zhytën edhe më shumë vendin e bukur të ishujve ekzotik Filipine në varfëri të tmerrshme, ku korrupsioni mbeti i shfrenuar dhe premtimet për reformën e tokës dhe një shpërndarje më të drejtë të pasurisë kishin rezultuar fraza dhe premtime tipike boshe bolshevike.
Mediat e majta, përmes korrespondentëve mercenarë komunistë vendas dhe ato të huaj po lavdëronin kalimin e “suksesshëm” të vendit në varfëri. Kjo të kujton periudhën e zezë të regjimit komunisto-ateist në Shqipëri (1944-1991), në kohën e largkjoftit, diktatorit anti-shqiptar Enver Hoxha apo sikurse njihet shkurt Dulla.
Për shumë filipinas të zakonshëm, mjerimi ishte rritur me ardhjen e diktatorëve komunistë në pushtet, të cilët sikurse kudo në vendet e kampit socialist në Europën Lindore, në Shqipëri, Kosovë, Kubë dhe Korenë e Veriut etj., vetëm gënjenin non stop për dekada me radhë, duke u shpërlarë sistematikisht trurin skellevërve naivë të tyre me andrra mbi “lumturinë” boshe socialiste…
Pikërisht gjatë viteve të fundit, nostalgjia e shumëpritur për të rikthyer periudhën e suksesshme të Presidentit Fernando Marcos, po shoqërohet me rivlerësimin e tij në ditët tona, ku masivisht në formë Referendumi filipinasit mbështetën me mbi 31.000.000 vota Presidentin e Ri të vendit të tyre Ferdinand “Bongbong” Marcos Jr., djali i Presidentit të ndjerë të ishujve Filipine, juristin dhe burrshtetin e madh Ferdinand Marcos Sr.
Edhe kësaj radhe, forca dhe madhështia e votës së të rinjve filipinas (pinoy, sikurse njihen ne gjuhën vendase tagalog), bënë që të dështojnë me turp propaganda anti-Marcos, që për dekada ata janë munduar të kultivojnë tek populli i zgjuar filipinas, që tashmë rikthei dinjitetin e humbur historik të vendit të tyre, për shumë dekada të drejtimit mbrapsht nga komunistët dhe socialistët globalistë filipinas në presidencë dhe qeveri kukulla.
Ferdinand “Bongbong” Marcos Jr.
Me shumicën e votave të numëruara herët në mëngjesin e së martës më 10 Maj 2022, Marcos Jr. vazhdimisht kishte një epërsi absolute ose më saktë sa dyfishi ndaj rivalit të tij më të afërt, sipas rezultateve paraprake jozyrtare. Në arenën ndërkombëtare Sleepy Biden mori një shuplakë të madhe, sepse komunistët e tij nuk arritën jo vetëm t’i afrohen, por as të jenë asnjëherë konkurentë të denjë për të drejtuar për 6 vitet e ardhshme 7650 ishujt e bukur ekzotik të filipineve.
Është një fakt i mirë në ditët tona, se shumica e votuesve të rinj kanë mësuar nga prindërit e tyre të vërtetën historike të deformuar me paramendim nga ish presidentët komunistë dhe socialist globalistë dhe mediat marramendëse globaliste të majta filipinase, amerikane dhe botërore.
Filipinasit e zgjuar e kanë kuptuar shumë mirë se, demokracia do të thotë pak, nëse nuk sjell ndryshime të vazhdueshme domethënëse në jetën e tyre të përditshme.
Me fraza standarte boshe, vjedhje të votave, manipulimin e zgjedhjeve sikurse ndodhi në zgjedhjet presidenciale amerikane, ku iu vodhën brutalisht votat Presidentit të suksesshëm Donald J. Trump, më 3 nëntor 2020, (shiko dokumentarin me fakte dhe prova te 4.2 milion videove manipulative www.2000Mules.com writer and director Dimosh D’Suoza, from the creator of “2016: Obama’s America”), me rritje taksash sikurse po ndodh çdo ditë dhe në çdo aspekt të jetës edhe këtu në SHBA nga regjimi i papërgjegjshëm dhe anti-amerikan Biden-Harris nuk rritet mirëqënia, por shkatërrohet prona private, bisneset po falimentojnë kudo, varfëria po rritet kudo, çmimet e gazit, dritave, ujit, papunësia është rritur me shifra të frikshme, ushqimeve, shtëpive, makinave, etj., kanë shkuar si raketë lart në univers, të gjithë e dijmë se kështu shkatërrohet çmendurisht ekonomia e familjeve amerikane dhe filipinase.. dhe kështu me radhë fatkeqsisht shkohet në krizë shtetërore me efekt domino deri në atë globale… Kur SHBA është keq e gjithë bora është shumë keq…
Gazeta globaliste sot më e palexuara në SHBA The New York Times, në një shkrim të saj inatçor, për fitoren e Marcos Jr. si Presidenti i ri i ishujve filipine, shkruan: “Në kohë të vështira ekonomike, nostalgjia dhe amnezia mund të jenë motivues më të fuqishëm se shqetësimi për institucionet dhe parmaket demokratike. Kjo është ajo që e shtyu Bongbong Marcos në epërsinë e tij dërrmuese në garën e mbushur me njerëz presidenciale në Filipine. Amerikanët e shqetësuar për kthimin e Donald Trump, më mirë ta kenë parasysh.”
Propaganda keqinformuese non stop dje për Presidentit Donald J. Trump dhe sot për Presidentit e ri Fernand Marcos Jr.
Media e majtë globaliste amerikane Fake News, sot është e mbushur me këshilltarë të regjimit të papërgjsëhm komunist Biden-Harris, të cilët në monitor ia përgatisin shkrimet apo fjalimet pensionistit Biden, i cili, fatmirësisht ka mbetur pa kujtesë dhe aftësi fizike e mendore, po bën gafa plot injorancë dhe lajthitje me gënjeshtra idiote çdo 2 minutë dhe sa herë që hap gojën, të cilën fatmirësisht nuk ia kontrollon mendja e konsumuar…
Në fakt është e kundërta e këtij shkrimi propagandues të NYT si Fake News. Amerikanët e vërtetë mezi presin që të rizgjedhet edhe një herë si President, ishulli i tyre Donald J. Trump, sepse kështu do të ekspozohen publikisht se kush e bëri shkatërrimin e vendit, ekonominë, politikës kombëtare dhe ndërkombëtare, financave etj., do të ekspozohen para popullit amerikan se kush e bëri krimin e organizuar të vjedhjes dhe manipulimit të votave në SHBA, që iu bënë atij më 3 nëntor 2020, nga komunistët dhe mediat mashtruese të majta fanatike komuniste.
Dashuria dhe respekti për Trumpin, shprehet edhe në tubimet masive popullore, që po zhvillohen në shumë shtete të SHBA-së, ku fatmirësisht numri i pjesëmarrësve vazhdimisht shkon nga 1 deri në 2 milion mbështetës të tij. Rrjeti i ri social TRUTH, sot është më i kërkuari ose e thënë ndryshe #1 më i ngarkuar në AppStore nga kërkesat, që kanë amerikanët dhe bota, për ta pasë atë në Celullarë dhe Ipod, duke shpërndarë vazhdimisht çdo lajm, opinion, fakte dhe dokumente historike dhe investigime nga korrupsioni i familjes Biden, dinastisë Bill & Hillary Clinton, Fondacioni (Fantazem) Clinton, Laptopi i djalit të Joe Biden, Hunter Biden, korrupsioni i vëllai të Joe Biden, Jim Biden etj…
Në nëntor 2022, në zgjedhjet e radhës që do të mbahen për 435 përfaqësuesit e Kongresit Amerikan (Dhoma e Përfaqësuesve) dhe disa vende për në Senatin Amerikan, republikanët pritet që të fitojnë bindshëm dhe të marrin në dorë frenat e drejtimit të këtyre institucioneve të përfaqsuesve të popullit amerikan.
Kjo nga ana e tjetër, do të bëj që të filloj menjëherë gjyqi i madh për shkarkimin nga detyra në Shtëpinë e Bardhë të politikanit “demokrat” të jashtëligjshëm dhe të korruptuar gënjeshtarit Joe Biden dhe zëvendëses së tij analfabete Kamala Harris.
Investigimi shumëvjeçar sapo ka përfunduar dhe pritet vetëm fillimi rutinë i paraqitjes së tyre para Kongresit dhe Senatit Amerikan, ç’ka do të sjell Ekspozimin e Plotë të Korrupsionit dhe Skandalit më të Madhe të Shekullit 21 në SHBA, që me paramendim është fshehur nga media Fake News, Big Tech, dhe kupolat e DOJ, FBI dhe CIA.
Korrupsioni i familjes Biden dhe djalit të tij Hunter Biden, është në qendër të mediave dhe rrjeteve sociale të reja dhe të pavarura amerikane. Media e majtë, që sot ka pushtetin propagandistik nuk do që të flas asnjëherë për këto fakte dhe prova, që dita-ditës po rriten si male të frikshme para syve të popullit amerikanë, që pret me padurim e i rezoltuar të votojë në këtë nëntor 2022, për nisjen e procesit të gjyqit në Kongres dhe Senat dhe më pas arrestimin e kukullës së mediave Sleepy Joe Biden me kompani.
Mashtrimet dhe nxitja e protestave dhe revoltave në reja në Filipine para betimit dhe mbas inagurimit kundër Presidentit të ri Fernando Marcos Jr. nga gazeta ultra liberale komuniste The New York Times, CNN (dhe CNN Philippine), etj., të kujton nxitjen e protestave që ato media Fake News bënë në ditën kur Presidenti Donald J. Trump po bënte inagurimin si Presidenti i ri 45-të i SHBA-së në Capitol Hill në Washington D.C.
Miliona amerikanë mbështetës të Presidentit Trump festonin atë ditë të madhe historike, gjatë inagurimit të tij, spektaklin prej miliona vetësh, e cila do të përsëritet sërisht edhe në kryeqytetin e ishujve ekzotikë në Manila, kur Fernando Marcos Jr. të bëj betimin me ceremoni madhështore si Presidenti i Filipineve, për një mandat 6-vjeçar para popullit të tij mbështetës.
Titulli i gazetës globaliste anarkiste gënjeshtare The New York Times ishte: “Fitorja e Marcos nxit protesta në Filipine” (Marcos Win Prompts Protests in the Philippines) është thjeshtë propaganda e mirëfilltë kundër popullit të ishujve filipine. Filipine nuk është Amerika kukull e Bidenit.
Duke ndjekur nga afër mediat amerikane për shumë vite, theksoj se i njëti shkrim me tekst identik është bërë edhe 6 vjet më parë, kur Donald J. Trump u zgjodh Presidenti i 45-të i SHBA-së me 305 vota elektorale, duke fituar edhe në ato shtete liberale të gomerëve, që tradicionalisht kanë votuar prej dekadash për kandidatët demokratë amerikanë. Asokohe të gjithë mediat u shokuan kur ai fitoi ndaj rivales “demokrate” liberale Hillary Clinton.
Kujtoj, se asokohe shumë media mashtruese komuniste propagandistike globaliste dhe aktorë të lodhur komunistë, ekstremistë socialistë liberalë të Hollywood-it, thanë me mburrje para kamerave të tyre (duke vendosur bast), me sigurinë e lartë që kishin për fitoren e idhullit të tyre liberales Hillary Clinton, se nëse ndodh e pamundura (humbja e saj) ato do të lënë menjëherë shtetësinë amerikane dhe do të largohen menjëherë nga SHBA.
Fatkeqsisht edhe sot e kësaj dite asnjë nga këto mashtrues dhe rrencakë veteran profesionistë, të kryesuar nga padronët e tyre Fake News nuk u larguan nga Amerika, por po vijojnë fatkeqsisht të prodhojnë sërish më shumë se asnjëherë tjetër Urretje, Rrrena dhe Shpifje në gjuhën angleze.
Ato u munduan vazhdimisht dy herë me gjyqe fallco (plot gënjeshtra dhe trillime karakteristike për ekstremistët anti-amerikanë “demokrat”) në Kongres dhe Senatin Amerikan të shkarkojnë Presidentin më popullor Donald J. Trump, por dështuan, duke ekspozuar veten e tyre si mashtrues profesionalë.
Duke mos u ndalur në urrejtjen e madhe dhe të vazhdueshme kundër Presidentit të pafajshëm Trump, ato (elita e korruptuar “demokrate” amerikane) krijuan me gënjeshtra dhe shpifje të ulëta të ashtuquajturën: “Dosja Trump”, të paguar financiarisht nga stafi i kampit elektoral të Hillary Clinton, e cila fatmirësisht tashmë është në hetim kriminal të pavarur nga John Durham; përgjuan sistematikisht non stop 24/7 kampin elektoral të kandidatit dhe më pas Presidentit Trump, kur ai hyri në Shtëpinë e Bardhë, e cila tashmë fatmirësisht edhe ky krim anti-Kushtetues është zbuluar nga hetimet e pavarura që po vazhdojnë…
Administrata e papërgjeshme dhe e korruptuar Biden-Harris, sot nxitën dhe po mbajnë të ndezur luftën Rusi-Ukrainë, mes dy popujve vëllezër kufitarë sllavë dhe orthodoksë në Europën Lindore, për të humbur gjurmët e korrupsionit të shek. 21 të familjes Biden me Kompaninë Gaz-nxjerrëse Burisma.., djalit të tij Joe Biden përdoruesit të rregullt të drogës dhe prostitutave Hunter Biden, vëllait të tij (Joe Biden) Jim Biden etj., duke qenë kështu Skandali më i madh në historinë e SHBA-së.
Kongresi i kontrolluar nga demokratët dhe Sleepy Biden miratuan një fond prej 60 billion dollarë për ushtrinë ukrainase, që sot fatkeqsisht kontrollohet nga Batalioni Neo-Nazi AZOV, Qeveria më e korruptuar në botë e Presidentit kukull të vendit, oligarkia super e pasur, e cila totalisht kontrollohet nga neo-nazi vendas…
Sleepy Joe Biden dhe inkompetentja analfabete e politikës amerikane dhe ndërkombëtare Kamala Harris (që zgërdhihet pa shkak para kamerave komuniste), në vend që të dërgojnë në zonën e konfliktit diplomatë apo negociatorë, për vendosjen e Paqes mes vendeve kufitare sllave ortodokse Rusi-Ukrainë, dhuron 40 billionë dollarë dhe armatime shfarosëse vrastare, për të mbajtur të ndezur krizën ndërkombëtare dhe luftën më të përgjakshme në Europën Lindore. Biden-Harris, NATO, media amerikane, europiane dhe botërore e majtë, kanë heshtur dhe bërë syrin qorr me qëllim para krimeve monstruoze sot të Batalionit Neo-Nazi Ukrainë, në Dombas etj., kundër popullsisë etnike ruse dhe vendase ukrainase…
Kujtoj, se kur Presidenti Trump kërkoj (për të mirën e popullit amerikan) nga Kongresi miratimin e një fondi prej $7 billion, demokratët radikalë komunistë anti-amerikanë nuk pranuan t’i japin atij për të ndërtuar Murin e Madh në kufi, për të mos lejuar futjen e jashtëligjshme të emigrantëve ilegalë, trafikantëve drogës, qenieve njerëzore, anëtarëve të karteleve të drogës dhe krimit, anëtarë të organizatës kriminale dhe terroriste MS-13 etj.
Nga ana e tjetër, non stop me propaganda fallco, Big Media Globaliste, Big Tech etj., po vijojnë të mohojnë korrupsionin galopant dhe shumëvjecar të familjes Biden ditën për diell edhe pse në Twitter (pas blerjes se saj nga bilioneri Elon Musk) etj., po botohen dokumente origjinale, video, e-mail dhe foto me prostituta të djalit të Joe Biden, Hunter Biden, falë kopjeve të memories së Laptopit të tij që është në investigim nga FBI qysh në vitin 2019. (Shih në Amazon.com – Laptop from Hell: Hunter Biden, Big Tech, and the Dirty Secrets the President Tried to Hide, shkruar nga gazetarja investigative Miranda Devine, e cila punon për gazetën e përditshme New York Post).
Ujku qimen e ndërron, por zakonin se harron
Amerikanët, sot janë të shqetësuar për heshtjen e qëllimshme nga FBI dhe CIA për hetimin e familjes së korruptuar Biden dhe laptopin e djalit të Joe Biden, “bisnesmenit” Hunter Biden dhe se investigimi po përdoret me dy standarte. Nëse kjo do të kishte ndodhur me Presidentin Trump dhe me ndonjë nga fëmijët e tij, ai me kohë do të ishte në burg…
Për më shumë nga të gjithë amerikanët, dihet botërisht se ndaj djalit të Joe Biden, Hunter Biden Departamenti i Drejtësisë së SHBA-së (DOJ) dhe FBI kanë ngritur 4 akuza kriminale investigative dhe po vazhdon hetimi kompromentuar dhe shumë i ngadaltë, shpesh mbrojtës ndaj tij nga drejtuesit kryesorë të FBI, që sot kontrollohen nga regjimi komunist i Sleepy Joe Biden….
Historia po përsëritet tani në një shtet tjetër qindra milje larg SHBA-së, në ishujt e bukur Filipine. Media ndërkombëtare globaliste e majtë po përdorin të njëjtën taktikë, që pa sukses përdoren kundër Presidentit amerikan Donald J. Trump, gjatë viteve të suksesshme të tij 2016-2020. Media po krijon dhe nxit protesta të rreme, për të mbajtur të ndezur gjuhë e urrejtes dhe mashtrimit sistematik të tyre dhe kudo në botë. Ujku qimen e ndërron, por zakonin nuk e harron.
Në fakt, kjo nuk është protesta e popullit pinoy, kundër Presidentit të ri Fernando Marcos Jr., por është protesta e zakonshme apo rutinë e gazetës zjarrvënëse globaliste The New York Times, që protestat e dhunshme gjatë verës së vitit 2020 si organizata terroriste fashiste Antifa dhe anarkistëve të BLM (shiko videot ne YouTube dhe websitet private), i paraqiste si paqësore, në një kohë që çdo ditë, orë dhe javë digjeshin në flakë bisneset e popullit amerikanë, vidheshin dyqanet dhe supermarketet kompanive luksoze të firmave të mirënjohura në Manhattan, NY (Fifth Avenue, ku unë kam qenë dëshmitarë i shumë prej tyre, sepse punoj afër dyqaneve luksoze), që i bëjnë reklamat qindra milionëshe të përvitshme për fat të keq tek gazeta NYT.
Por, duke nxjerrë inatin e humbjes së thellë të dielën më 9 maj 2022 në Filipine, gazeta anarkiste globaliste NYT, vë në gojë deshirën e saj të brendshme luftnxitëse, kur zhgarravit si më poshtë: “Votuesit e rinj që ishin mbledhur rreth Leni Robredos, gjatë garës presidenciale u mblodhën për të shprehur zhgënjimin e tyre me rezultatet paraprake, që tregonin humbjen e saj dërrmuese.” (Jes Aznar, The New York Times)
Një tjetër zhgarravistëse rutinë Sui-Lee Wee e së përditshmes së merzitshme propagandistike amerikane NYT (që të kujton gazetën mashtruese dhe shpifëse komuniste “Ze(h)ri i Popullit” të kohës së Dullës së Gjinokastrës, shkruan gënjeshtrën e radhës: “Manila. Votuesit e rinj të zemëruar u mblodhën në Filipine të martën për të protestuar kundër Ferdinand Marcos Jr., djalit dhe emrit të ish-diktatorit, i cili arriti një fitore dërrmuese këtë javë në një nga zgjedhjet presidenciale më përçarëse në historinë e fundit të vendit… Z. Marcos, i njohur me pseudonimin e tij të fëmijërisë, “Bongbong”, kishte mbledhur rreth 31 milionë vota deri në orën 16:30, sipas një vlerësimi paraprak. Ky ishte më shumë se dyfishi i votave që kishte zonja Robredo, duke i dhënë z. Marcos diferencën më të madhe të fitores në më shumë se tre dekada. Pjesëmarrja në votime ishte rreth 80 për qind, tha një zyrtar zgjedhor të martën.”
Me të drejtë Marcos Jr. ka mbrojtur me krenari trashëgiminë e sukseshme të babait të tij dhe me vendosmëri refuzon të kërkojë falje për akuzat e pavend, që media e majtë komuniste po fabrikon sistematikisht në Filipine kundër tij, sikurse Fake News i ka bërë këto manovra mashtrimi edhe me Presidentit Donald J. Trump, gjatë 4 vitëve të drejtimit të vendit me shumë sukses.
Presidenti i ri Marcos Jr. i martuar me një avokate, me të cilin ka tre djem, ai ka qëndruar larg polemikave, duke përfshirë një dënim të kaluar tatimor dhe refuzimin e familjes Marcos për të paguar një taksë të madhe mbi pasurinë. Gjatë gjithë fushatës së suksesshme të tij, ai qëndroi me këmbëngulje në një thirrje beteje të unitetit kombëtar.
Fernand Marcos Jr. mohon akuzat se ka financuar një fushatë shumëvjeçare në mediat sociale, që shfrytëzoi internetin dhe rrjetet sociale për të diskretituar me të drejtë fjalët boshe të kundërshtarëve të majtë politikë të tij dhe për të zbardhur historinë e suksesshme të familjes Marcos.
Kush është Sara Duterte
Ajo është një grua politikane me moshë 43-vjeçare, dhe gjithashtu kryetarja në largim e qytetit të Davao, e cila ishte zona elektorale e babait të saj, përpara se ai të zgjidhej president në 2016. Si avokate dhe oficere rezervë në ushtrinë filipinase, zonja Duterte, ka krijuar karrierën e saj politike dhe megjithëse nganjëherë mbështet babain e saj, konsiderohet më e niveluar dhe pragmatike.
Partia e Dutertes fillimisht donte që ajo ta pasonte atë, por në vend të kësaj ajo zgjodhi të kandidonte për zv.presidente të vendit ishullor. Ajo është e përkushtuar si nënë e tre fëmijëve. Zonja Duterte ka qenë kryebashkiake për një kohë të gjatë e Davaos, një qytet ekonomikisht i zhvilluar, ku babai i saj ish Pesidenti konservator Duterte së pari gdhendi një emër politik me retorikën e tij populiste kundër kriminalitetit, veçanërisht trafikimit dhe përdorimit të gjerë të drogave ilegale, para se të bëhet President i vendit në vitin 2016.
Sara Zimmerman Duterte-Carpio ka lindur më 31 maj 1978), e njohur si Inday Sara, është një avokate dhe politikane filipinase, që është sot zgjedhur si zv/presidente e ishujve Filipine. Politikania Sara Duterte, ishte gjithashtu nënkryetare e bashkisë së qytetit Davao nga viti 2007 deri në vitin 2010. Ajo është vajza e ish Presidentit filipinas Rodrigo Duterte (2016-2022). Sara gjithashtu ishte kryetare e bashkisë së Davao City gjatë viteve 2010-2013 dhe sërisht nga viti 2016-2022 deri kur u zgjodh më 9 maj 2022 si n/Kryetare e shtetit Filipinas.
Sara Zimmerman Duterte-Carpio lindi në Davao City më 31 maj 1978, fëmija i dytë i avokatit të atëhershëm të presidentit të mëvonshëm Rodrigo Duterte dhe stjuardesës Elizabeth Zimmerman. Që nga rinia e saj, vajza Duterte ka pasur një karakter të ashpër dhe të pavarur, duke çuar në një “marrëdhënie dashurie-urrejtjeje” me babain e saj kur ajo ishte studente, për shkak të mosmiratimit të saj për prirjet e babit për jetën e natës vonë… Pavarësisht nga kjo, Rodrigo e konsideronte Sarën si fëmijën e tij të preferuar, dhe i kushtoi shumë rëndësi edukimit që ajo dhe vëllezërit e saj morën.
Adoleshentja Duterte ndoqi Kolegjin San Pedro, duke u diplomuar në terapi respiratore BS, dhe u diplomua në vitin 1999. Në fjalimin e saj inaugurues si kryebashkiak i qytetit Davao, Duterte tha se fillimisht donte të bëhej pediatre në vend të politikanes. Më vonë ajo mori një diplomë juridike në Kolegjin San Sebastian – Recoletos dhe u diplomua në maj 2005.
Në vitin 2005, Duterte kaloi Provimin e Jurisprudencës në Filipine. Më pas ajo punoi për disa muaj si avokate e gjykatës në zyrën e gjyqtarit të Gjykatës së Lartë Romeo Callejo Sr. Ajo ishte oficere rezervë në Forcat e Armatosura të Filipineve me gradën kolonel. Duterte u zgjodh kryetare e qytetit Davao në vitin 2010, duke ndërruar me sukses rolet me babain e saj Rodrigo Duterte si kryetar bashkie dhe nënkryetar, respektivisht.
Ajo u bë kryetarja e parë femër e qytetit dhe më e reja që u zgjodh në këtë pozicion në historinë politike të Davao City. Duke u zotuar se do të ishte “e dobishme dhe për t’i shërbyer vendit në çdo kohë”, ajo mori postin që babai i saj Rodrigo mbajti për më shumë se 20 vjet. Ajo fitoi ndaj kryetarit të Dhomës së Përfaqësuesve, Prospero Nograles, rivali politik i babait të saj, me një avantazh prej 200,000 votash në zgjedhjet e vitit 2010.
Duterte vendosi të mos kërkonte rizgjedhje në 2013 për t’i lënë vendin babait të saj Rodrigo. Zonja Duterte ishte gjithashtu një nga nëntë guvernatorët e zgjedhur të Kryqit të Kuq Filipine në 2014. Më 13 nëntor, ajo paraqiti kandidaturën e saj për Zëvendës Presidente të Filipineve nën Lakas-CMD, për zgjedhjet zëvendëspresidente të Filipineve 2022, të cilën e fitoi. Ajo u miratua dhe u miratua nga Partido Federal ng Pilipinas si kandidatja e tyre për nënpresidente, duke e bërë atë kandidaten e kandidatit të saj për president, ish senatorit Bongbong Marcos, dhe nga Partia e Reformës Popullore.
Zonja Duterte u bë nënpresidentja e zgjedhur, duke fituar zgjedhjet me rreth 31 milionë vota dhe duke u bërë kandidati i parë nënpresident që zgjidhet që nga viti 1986. Më 11 maj 2022, Marcos njoftoi se Duterte ra dakord të bashkohej me kabinetin e tij të ardhshëm si Sekretar i Arsimit.
Duterte me babanë dhe djalin e saj Marko Digong (me nofkën “Stonefish”). Duterte është e martuar që nga 27 tetori 2007, me kolegun e tij avokat Manases “Mans” R. Carpio, të cilin e takoi ndërsa ndiqte Universitetin San Beda. Ata kanë tre fëmijë: një vajzë të birësuar, Mikhaila María, me nofkën “Sharky”, dhe dy djem, Mateo Lucas, me nofkën “Stingray” dhe Marko Digong, me nofkën “Stonefish”.
Një përshkrim gjeografik mbi ishujt e bukur ekzotik Filipine
Ishujt ekzotik Filipine, kanë një siperfaqe prej 300.000 km2 (120.000 sq mi) dhe popullsi 111.109,000 banorë, sipas regjistrimit të vitit 2021. Forma e Qeverisjes është Republikë unitare me dy dhoma legjislative: Senati dhe Dhoma e Përfaqësuesve, sikurse në SHBA.
Filipinet, shtet ishullor i Azisë Juglindore në Oqeanin Paqësor perëndimor, paraqiten si një arkipelag i përbërë nga më shumë se 7650 ishuj dhe ishuj, që shtrihen rreth 500 milje (800 km) nga jugore brigjet të Vietnamit.
Manila, është kryeqyteti me mbi 20.000.000 banorë (plus Makati, që ngjason me Manhattan, New York), por aty pranë është Quenzon City, qyteti më i populluar i vendit. Të dy janë pjesë e Rajonit të Kryeqytetit Kombëtar (Metro Manila), i vendosur në Luzon, si ishulli më i madh i vendit. Ishulli i dytë më i madh i Filipineve është Mindanao në juglindje të vendit. (Sipas Encyclopedia Britannica, Inc.)
Filipinet e kanë marrë emrin nga Filipi II, i cili ishte mbret i Spanjës, gjatë kolonizimit spanjoll të ishujve në shekullin e 16-të. Për shkak se ishte nën sundimin spanjoll për 333 vjet dhe nën tutelën e SHBA për 48 vjet të tjera, Filipinet kanë shumë afinitete kulturore me Perëndimin. Ai është vendi i dytë aziatik më i populluar (pas Indisë) me anglishten si gjuhë zyrtare dhe një nga vetëm dy vendet kryesisht katolike romake në Azi (tjetri është Timori Lindor).
Filipinezët bashkëkohorë, vazhdojnë të përballen me një shoqëri që është e mbushur me paradokse, ndoshta më e dukshme është prania e pasurisë ekstreme së bashku me varfërinë.
Të pasura me burime, Filipinet kanë potencialin për të ndërtuar një ekonomi të fortë industriale, por vendi mbetet kryesisht bujqësor. Sidomos në fund të shekullit të 20-të, zgjerimi i shpejtë industrial u nxit nga një shkallë e lartë e investimeve vendase dhe të huaja në epokën e Presidentiti Fernand Marcos. Nga ana e tjetër, kjo rritje e shpejtë ekonomike në të njëjtën kohë kontribuoi në degradimin e rëndë të mjedisit.
Në vitin 2016 Autoriteti Kombëtar i Informacionit të Hartave dhe Burimeve i Filipineve, njoftoi zbulimin e më shumë se 500 ishujve të paeksploruar më parë.
Ishujt përbëhen kryesisht nga shkëmbinjtë vullkanikë dhe koralet, por të gjithë formacionet kryesore shkëmbore janë të pranishme. Vargmalet malore në pjesën më të madhe shkojnë në të njëjtin drejtim të përgjithshëm si vetë ishujt, afërsisht nga veriu në jug.
Megjithëse vullkanet janë një tipar i dukshëm i peizazhit, ka relativisht pak aktivitet vullkanik. Ka gjithsej rreth 50 vullkane, prej të cilëve më shumë se 10 dihet se janë aktivë.
Nga qershori deri në dhjetor ciklonet tropikale (tajfunet) shpesh godasin Filipinet. Shumica e këtyre stuhive vijnë nga juglindja, frekuenca e tyre në përgjithësi rritet nga jugu në veri; në disa vite numri i cikloneve arrin në 25 ose më shumë.
Nga filli i muajit nëntor deri në shkurt është sezoni më i këndshëm; ajri është i freskët dhe gjallërues gjatë natës, dhe ditët janë të këndshme dhe me diell. (Koha më e mirë për tursitët e huaj, shenimi im K.K.)
Përbërja etnike paraqitet me shumë grupe më të vogla të popujve etnik indigjenë dhe emigrantë, të cilët përbëjnë pjesën e mbetur të popullsisë së Filipineve. Banorët aborigjenë të ishujve ishin Negritos (me ngjyrë, por të ndryshme nga afrikanët), një term që u referohet kolektivisht popujve të shumtë me lëkurë të errët dhe shtat të vogël, duke përfshirë Aeta, Ita, Agta dhe të tjerë. Këto komunitete tani përbëjnë vetëm një përqindje të vogël të popullsisë së përgjithshme.
Nga shekulli i 10-të, kontaktet me Kinën rezultuan në një grup me origjinë të përzier filipino-kineze, të cilët përbëjnë një pakicë të popullsisë. Një numër i vogël shtetasish kinezë rezidentë, emigrantë nga nënkontinenti indian, shtetas amerikanë dhe spanjollë shtojnë diversitetin etnik dhe kulturor të popullsisë filipinase.
Numri i përgjithshëm i gjuhëve amtare dhe dialekteve të folura në Filipine ndryshojnë arrijnë rreth 150. Shumica e gjuhëve të vendit janë të lidhura ngushtë, që i përkasin një prej disa nënfamiljeve të Austronezisë më konkretisht, Malajos Perëndimore.
Gjuhët kryesore të vendit në përgjithësi korrespondojnë me grupet më të mëdha etnike. Tagalogishtja, është gjuha më e përhapur e nënfamiljes së Filipineve Qendrore, me pjesën më të madhe të folësve të saj amtare të përqendruar në Manila, Luzon qendrore dhe jug-qendrore dhe në ishujt Mindoro dhe Marinduque.
Gjuha kombëtare e Filipineve, Pilipino (e quajtur edhe filipinase), bazohet në gjuhën tagaloge dhe ndan një vend me anglishten si gjuhë zyrtare dhe mjet mësimi. Tagalogishtja (përfshirë pilipino) ka literaturën e shkruar më të gjerë nga të gjitha gjuhët filipinase.
Cebuano, gjithashtu një gjuhë e Filipineve Qendrore, përdoret gjerësisht në Cebu, Bohol, Negros lindor, Leyte perëndimore dhe pjesë të Mindanao. Ilocano, është gjuha më e folur e nënfamiljes Veriore Luzon, dhe folësit e saj përbëjnë komunitetin e tretë më të madh gjuhësor të Filipineve.
Feja. Rreth 4/5 e filipinasve janë katolikë romanë. Gjatë shek. të 20-të feja fitoi fuqi nëpërmjet rritjes së numrit të filipinasve në hierarkinë e kishës, ndërtimit të seminareve dhe, veçanërisht pas vitit 1970, përfshirjes së shtuar të kishës në jetën politike dhe shoqërore të vendit. Jaime Cardinal Sin, kryepeshkop i Manilës, ishte një nga udhëheqësit shpirtërorë më të hapur politikisht të vendit të fundit të shekullit të 20-të.
Adhuruesit e besimeve të tjera të krishterimit përbëjnë 1/10 e popullsisë. Kisha e Pavarur e Filipineve (Aglipayans), e themeluar në vitin 1902 në shenjë proteste kundër kontrollit spanjoll të Kishës Katolike Romake, ka miliona anëtarë. Kisha indigjene e quajtur Iglesia ni Cristo, e themeluar gjithashtu në fillim të shekullit të 20-të, ka ndjekës më të vogël.
Islami u soll në Filipinet jugore në shekullin e 15-të nga Brunei (në Borneo), në perëndim. Feja ishte tashmë e vendosur në Arkipelagun Sulu dhe Mindanao, në kohën e kontaktit evropian, dhe kishte një ndjekës në rritje rreth Manilës. Komunitetet myslimane filipinase, të njohura kolektivisht si Moros, janë kryesisht të kufizuara në ishujt jugorë dhe përbëjnë rreth 5% të popullsisë.
Një numër i vogël filipinasish praktikojnë budizmin ose fetë lokale. Budizmi, është i lidhur kryesisht me komunitetet me prejardhje kineze. Fetë locale, mbahen nga disa nga popujt autoktonë ruralë.
Dendësia e popullsisë në Filipine është e lartë, por shpërndarja e popullsisë është e pabarabartë. Pjesë të Metro Manila kanë një dendësi popullsie që është më shumë se 100 herë më e madhe se disa zona periferike si zona malore e Luzonit verior.
Shkalla e lindjeve në vend, mbetet e lartë se mesatarja botërore, si dhe mesatarja për rajonin e Azisë Juglindore. Përpjekjet që nga mesi i shekullit të 20-të për të ngadalësuar normën e përgjithshme të rritjes, kanë pasur sukses të kufizuar, pjesërisht për shkak se reduktimet në shkallën e lindjeve janë kompensuar në një farë mase nga reduktimet në shkallën e vdekshmërisë.
Nga Lufta e Dytë Botërore, popullsia ka pasur tendencë të lëvizë nga zonat rurale në qytete dhe qytete.
Filipinet si vend bujqësor. Ekonomia e saj bazohet në sipërmarrjen e lirë, individët dhe subjektet joqeveritare janë të lirë të marrin pjesë në zhvillimin dhe menaxhimin e tij, ndonjëherë me ndihmën e kredisë së qeverisë.
Orizi, kultura kryesore, rritet veçanërisht në Luzonin qendrore dhe veri-qendrore, Mindanao jug-qendrore, Negros Perëndimore dhe Panay Lindor dhe Qendror. Rreth 1/4 e totalit të tokës bujqësore përdoret për kultivimin e orizit.
Që nga fillimi i viteve 1970, prodhimi i orizit në Filipine është përmirësuar ndjeshëm, dhe në disa vite ka pasur mbiprodhim, të orizit për eksport. Faktorët që kontribuojnë në këtë rritje të prodhimit përfshijnë zhvillimin dhe përdorimin e llojeve të orizit me rendiment më të lartë, ndërtimin e rrugëve ushqyese dhe kanaleve vaditëse, si dhe përdorimin e plehrave kimike dhe insekticideve.
Filipinet, janë një nga prodhuesit më të mëdhenj në botë të kokosit dhe produkteve të kokosit, dhe këto janë mallra të rëndësishme eksporti. Zona kushtuar rivalëve të prodhimit të kokosit, që përdorej për oriz dhe misër. Kallami i sheqerit kultivohet gjerësisht në Luzonin Qendrore dhe Veri-Qendrore, Negros Perëndimore dhe në Panay. Abaca, rritet gjerësisht në Mindanao Lindore, Luzonin Juglindor dhe në Leyte dhe Samar. Si kallam sheqeri ashtu edhe abaca, janë eksporte të rëndësishme bujqësore.
Ishujt Filipine, janë të pasura me burime minerale, ku aktivitetet minerare përbëjnë vetëm një pjesë të vogël të PBB-së dhe punësojnë një pjesë edhe më të vogël të popullsisë. Shumica e mineraleve metalike të vendit, duke përfshirë arin, xeherorin e hekurit, plumbin, zinkun, kromitin dhe bakrin, nxirren nga depozitat kryesore në ishujt Luzon dhe Mindanao. Depozita më të vogla të argjendit, nikelit, merkurit, molibdenit, kadmiumit dhe manganit ndodhin në disa vende të tjera. Visayas, janë burimi kryesor i mineraleve jometalike, duke përfshirë gur gëlqeror për çimento, mermer, asfalt, kripë, squfur, asbest, guano, gips, fosfat dhe silicë.
Nafta dhe gazi natyror nxirren nga fushat jashtë bregut veriperëndimor të Palawan. Bakri ka mbetur minerali kryesor i vendit, megjithëse ndryshimi i kërkesave të tregut botëror dhe stimujve për investime e kanë bërë prodhimin e tij disi të paqëndrueshëm.
Deri në fund të shek. të 20-të, energjia hidroelektrike furnizonte vetëm një pjesë të vogël të prodhimit elektrik të vendit, dhe termocentralet (shumica e të cilave digjnin naftë të importuar) furnizonin pjesën më të madhe.
Përfundimi i disa projekteve të digave në Luzon dhe zgjerimi i një projekti tjetër në Mindanao, kanë rritur përqindjen e energjisë së prodhuar nga instalimet hidroelektrike; vaditja dhe kontrolli i përmbytjeve kanë qenë përfitime shtesë të disa projekteve.
Varësia nga nafta e huaj është zvogëluar nga ndërtimi i termocentraleve gjeotermale dhe konvencionale me qymyr dhe, në një farë mase, nga shfrytëzimi i rezervave të naftës në det në Palawan.
Drejtësia. Kushtetuta e vitit 1987, vendosi Gjyqtarët e Gjykatës së Lartë, të cilët emërohen nga kryetari nga një listë e paraqitur nga Këshilli Gjyqësor dhe i Avokatëve dhe shërbejnë deri në moshën 70 vjeç.
Skena politike filipinase përfaqsohet nga parti që vazhdimisht formohen, riformohen, shkrihen dhe ndahen në fraksione. Ndër partitë më të spikatura në dekadat e hershme të shekullit të 21-të ishin Partia Liberale dhe Kristian Demokratët Myslimanë Lakas Kampi. Këto të fundit u krijuan pas bashkimit të përfunduar në 2009, midis Unionit Kombëtar të Kristian Demokratëve (i njohur si Lakas) dhe Aleanca e Filipinezëve të Lirë (e njohur si Kampi).
Partitë e tjera përfshinin Partinë Nacionaliste, Koalicionin Popullor Nacionalist dhe Forcën e Masave Filipine (Pwersa ng Masang Pilipino; PMP). Shumë parti më të vogla, janë të shkëputura nga organizatat më të mëdha ose janë të lidhura me interesa të veçanta rajonale. Për më tepër, fitoret politike shpesh arrihen përmes koalicionit partiak, si Aleanca e Bashkuar Kombëtare, një koalicion midis PMP dhe Partisë Demokratike Filipine-Laban, që zgjodhi boksierin legjendar Manny Pacquiao në dhomën e ulët në 2013.
Filipinet, kanë të drejtë të votës universale për qytetarët që janë të paktën 18 vjeç dhe kanë jetuar në vend për të paktën një vit. E drejta e votës iu dha grave në vitin 1937. Që nga ajo kohë gratë janë bërë udhëheqëse të shquara në të gjitha nivelet e qeverisjes, duke përfshirë presidencën.
Siguria Departamenti i Mbrojtjes Kombëtare është i ndarë në tre shërbime: ushtria, marina dhe forcat ajrore. Ushtria është divizioni më i madh. Shërbimi në ushtri është vullnetar dhe është i hapur për burrat dhe gratë. Komandanti i përgjithshëm i forcave të armatosura (Presidenti i Filipineve) është një civil. Forcat e armatosura janë përgjegjëse për mbrojtjen e jashtme. Megjithatë, ata gjithashtu punojnë me Policinë Kombëtare të Filipineve (PNP) për të kontrolluar veprimet ushtarake anti-qeveritare të NDF, MILF, MNLF dhe organizatave të tjera militante vendase.
Shëndeti dhe mirëqenia, janë përgjegjësitë e Departamentit të Shëndetësisë (DOH) dhe Departamentit të Mirëqenies dhe Zhvillimit Social (DSWD). Një sërë organizatash joqeveritare dhe agjenci private të mirëqenies sociale gjithashtu bashkëpunojnë me departamentin.
Shkalla e vdekshmërisë në fillim të shekullit të 21-të ishte më e ulët se sa kishte qenë disa dekada më parë në pjesën e fundit të shekullit të 20-të, veçanërisht në mesin e foshnjave, fëmijëve nën moshën pesë vjeç dhe nënave.
Departamenti i Arsimit siguron që të gjithë fëmijët dhe të rinjtë e moshës shkollore të marrin një arsim bazë me cilësi të lartë që do t’i lejojë ata të funksionojnë si qytetarë produktivë dhe të përgjegjshëm ndaj shoqërisë.
Arsimi fillor në Filipine është i detyrueshëm; fillon në moshën 5-vjeçare dhe zgjat shtatë vjet (një vit në kopsht dhe gjashtë vjet në arsim fillor). Arsimi i mesëm fillon në moshën 12 vjeç dhe zgjat për gjashtë vjet të tjera; Mësimi i kolegjit universitar zakonisht është katër vjet. Shkollat profesionale ofrojnë trajnime të specializuara për një deri në tre vjet, disa në bashkëpunim me Autoritetin e Arsimit Teknik dhe Zhvillimit të Aftësive, një organizatë e formuar nga bashkimi i disa agjencive qeveritare në mesin e viteve 1990.
Ka dhjetëra universitete dhe kolegje shtetërore, një pjesë e madhe e tyre në Metro Manila, si dhe një numër institucionesh private. Universiteti i Santo Tomas, universiteti më i vjetër në Filipine, u themelua në vitin 1611. Institucione të tjera të spikatura terciare përfshijnë Universitetin e Filipineve (1908), i cili ka kampuse të shumta dhe është i vetmi universitet kombëtar në vend; Universiteti Politeknik i Filipineve (1904), një tjetër institucion publik, me kampusin e tij kryesor në Manila dhe kampuset e shumta të lidhura në Luzon; dhe Universiteti i Grave Filipine (1932), një institucion privat (bashkedukues që nga fundi i shekullit të 20-të) që ka kampuse në Manila, Quezon City dhe Davao. Shumë institucione teknike dhe kolegje komunitare u shërbejnë provincave.
Mjeti i mësimit në të gjitha lëndët e shkollës fillore, përveç shkencës, matematikës dhe gjuhës angleze, të cilat mësohen në anglisht, sikurse mësimdhënia në nivelet e mesme dhe terciare është anglishtja.
Shoqëria filipinase, është një përzierje unike e diversitetit dhe homogjenitetit. Edhe pse gjeografikisht pjesë e Azisë Juglindore, vendi është kulturalisht euro-amerikan. Forcat e asimilimit kanë punuar vazhdimisht për të kapërcyer dallimet kulturore midis grupeve të ndryshme etnike që janë të shpërndara ndonjëherë në izolim relativ në të gjithë arkipelagun. Pothuajse katër shekuj të sundimit perëndimor, megjithatë, kanë lënë një gjurmë të pashlyeshme në Filipine, duke shërbyer si një kanal për futjen e kulturës perëndimore dhe si katalizator për shfaqjen e një ndjenje të unitetit politik dhe kulturor të Filipineve.
Ndërsa kishat e krishtera të ndërtuara nga spanjollët dhe xhamitë e ndërtuara nga myslimanët siguruan një spirancë shpirtërore, sistemi arsimor i krijuar nga Shtetet e Bashkuara dhe i zgjeruar nga filipinasit është bërë emblematike e unitetit kulturor dhe përparimit socio-ekonomik. Megjithatë, përmes vazhdimit të lidhjeve të forta familjare, ringjalljes së barangay si njësia më e vogël e qeverisë, rritjes së vëmendjes ndaj historisë dhe letërsisë aziatike dhe ringjalljes së traditave të fjetura, filipinet e kanë forcuar trashëgiminë e saj aziatike, pa braktisur blerjet e saj kulturore perëndimore.
Jeta në Filipine në përgjithësi sillet rreth familjes së gjerë, duke përfshirë prindërit, gjyshërit, hallat, xhaxhallarët, kushërinjtë (deri në disa herë të hequra) dhe të afërm të tjerë. Për familjet katolike, kumbarët ata të cilëve u besohet kujdesi për fëmijët, nëse prindërit vdesin ose përndryshe janë të paaftë gjithashtu zënë vend të dukshëm në rrjetin e farefisnisë.
Anëtarët e familjeve të gjera zakonisht mblidhen për ngjarjet kryesore të jetës, si pagëzimet dhe konfirmimet (për filipinasit katolikë), rrethprerjet (për filipinasit myslimanë) dhe martesat, si dhe për festat kryesore fetare dhe festat e tjera kombëtare. Ndër festat fetare të respektuara zyrtarisht në Filipine janë Krishtlindjet dhe Pashkët, si dhe Fitër Bajrami, i cili shënon fundin e muajit të agjërimit mysliman të Ramazanit. Festat e tjera kryesore përfshijnë Ditën e Vitit të Ri, Ditën e Punës (1 Maj) dhe Ditën e Pavarësisë (12 Qershor).
Pantallonat, këmisha, funde dhe fustane të bazuara në dizajne europiane janë të zakonshme në të gjithë Filipinet, disa veshje janë unike për grupe ose rajone të veçanta. Malong, një tub shumëngjyrësh i thurur prej pëlhure që mund të vishet në mënyra të ndryshme si nga burrat ashtu edhe nga gratë, është karakteristikë e komuniteteve muslimane në Mindanao.
Në zonat urbane, shumë burra veshin një këmishë të qëndisur në mënyrë të ndërlikuar, barong, për ngjarje të rastësishme dhe zyrtare. Në raste të veçanta, gratë urbane mund të veshin terno, një fustan i gjatë i karakterizuar nga mëngë të gjera “flutura” që ngrihen pak tek shpatullat dhe shtrihen deri në bërryl. Shumë nga grupet më të vogla etnike kanë veshje karakteristike, për ngjarje me rëndësi të veçantë kulturore.
Artet
Kronikanët e hershëm spanjollë dëshmuan se filipinasit gdhendën në dru imazhet e anitos (perëndive dhe perëndeshave) dhe të paraardhësve të tyre. Ata gjithashtu luanin një sërë instrumentesh muzikore, duke përfshirë flautat me fund, flautat e hundës, harpat e çifutëve, gongët, daullet dhe lahutën, ndër të tjera. Festimet e ndryshme sezonale (p.sh. korrja) dhe ritualet e jetës (p.sh. miqësia dhe martesa) kërkonin muzikë të caktuar instrumentale, këngë dhe valle. Për shembull, në disa nga komunitetet muslimane të Mindanaos dhe Arkipelagut Sulu, ansambli kulintang, i përbërë nga një grup gongësh të varur horizontalisht dhe vertikalisht dhe një daulle me një kokë, mund të dëgjohet ende në ngjarjet festive.
Edhe pse komuniteti i praktikuesve të arteve artistike rurale është zvogëluar, përpjekjet janë duke u zhvilluar për të ringjallur, si dhe rikontekstualizuar disa nga traditat indigjene, në mënyrë që ato të rezonojnë me një shoqëri gjithnjë e më kozmopolite filipine.
Disa nga traditat e vallëzimit vendas, janë ruajtur ose ri-interpretuar nga grupet bashkëkohore interpretuese si Bayanihan (kompania kombëtare e vallëzimit popullor të Filipineve), e themeluar në mesin e shekullit të 20-të, si dhe nga Grupi Folklorik Ramon Obusan dhe Baleti Filipine. Një numër në rritje i artistëve të muzikës botërore, si Joey Ayala, kanë krijuar sinteza inovative të traditave indigjene të Filipineve si kulintang dhe formës së muzikës popullore.
Qendra Kulturore e Filipineve, Teatri i Arteve Popullore dhe Teatri Metropolit i Manilës i restauruar (të gjitha në Manila) ofrojnë shtëpi për artet e shfaqjes, duke shfaqur opera dhe balet vendas dhe të huaj. Për të inkurajuar zhvillimin e arteve, qeveria jep çmime njohjeje dhe mban një Qendër Kombëtare të Arteve (krijuar në 1976), e cila përfshin Shkollën e Lartë Filipine për Artet në Los Baños, në jug të Manilës.
Piktorët filipinas, kanë përfshirë Juan Lunën, veprat e trazuara të të cilit ndihmuan në frymëzimin e ndjenjës së nacionalizmit filipinas në fund të shekullit të 19-të; Fernando Amorsolo, i cili njihet për skenat e tij tradicionale rurale; muralistët Carlos V. Francisco dhe Vicente Manansala; dhe modernistët Victorio Edades dhe Arturo Rogerio Luz. Në mesin e skulptorëve, Guillermo Tolentino dhe Napoleon Abueva janë të spikatur.
Artistët ruralë nga rajonet malore në Luzon veriore dhe mjeshtrit që jetojnë në veriperëndim të Manilës dhe në Paete në bregun lindor të Laguna de Bay janë të njohur për gdhendjet e drurit. Romblon dhe ishujt e tjerë aty pranë shquhen për skulpturat e tyre prej mermeri. Arkitektët e shquar filipinas përfshijnë Juan F. Nakpil, Otilio Arellano, Fernando Ocampo, Leandro Locsin, Juan Arellano, Carlos Arguelles dhe Tomas Mapua.
Trashëgimia e larmishme kulturore e vendit jo vetëm që gjallëron pjesën më të madhe të shkrimeve artistike të Joaquin, por është gjithashtu thelbësore për punën e tij jofiction. Ndër veprat më të famshme të Joaquin janë drama e tij “Një portret i një artisti si Filipinas” (1966) dhe biografia e tij e kandidatit të vrarë presidencial Benigno Aquino, Aquinos of Tarlac: “Një ese mbi historinë si tre breza” (1983).
Spanjishtja ishte mediumi kryesor letrar deri në fund të shekullit të 19-të, përpara se të dorëzohej në anglisht pas pushtimit amerikan. Që nga pavarësia, një numër në rritje i shkrimtarëve i kanë kompozuar veprat e tyre në filipinisht ose tagalogisht.
Mitet dhe legjendat, trajtojnë tema të tilla si origjina e botës, burri dhe gruaja e parë në tokë, pse qielli është i lartë, pse deti është i kripur dhe pse ka raca të ndryshme. Përralla të tjera lidhen me pushtimin spanjoll. Në ishullin Mindanao, një epikë e njohur si Darangen (Të rrëfejmë në këngë), përshkruan botën historike dhe mitologjike të komunitetit Maranao, ndërsa në Luzon veriore epika e Ilocano Biag ni Lam-ang (Jeta e Lam-ang), rrëfen bëmat e një heroi popullor tradicional.
Kinematografia
Filipinet kanë prodhuar një sërë filmash të njohur ndërkombëtarisht, duke përfshirë Himala (1982), i cili rrëfen aventurat e një mrekullibërësi të ri; Oro, Plata, Mata, historia e dy familjeve fisnike në ishullin Negros gjatë Luftës së Dytë Botërore dhe Small Voices (2002), tregimi i një mësueseje në një komunitet të varfër rural, i cili, përmes muzikës, i frymëzon nxënësit e saj të heqin cinizmin e tyre.
Pavarësisht sukseseve të saj, industria e filmit në Filipine ka mbetur e vogël, rritja e saj është penguar nga përshkallëzimi i kostove të prodhimit, taksat e larta, pirateria e pakontrolluar e videokasetave dhe CD-ve dhe popullariteti i filmave të huaj ndaj prodhimeve vendase.
Muzeu Kombëtar në Manila, i cili strehon një koleksion të konsiderueshëm etnografik, është mjeti kryesor i qeverisë për ruajtjen dhe ruajtjen e pasurisë kulturore të prekshme dhe të paprekshme të vendit. Shumë nga provincat kanë krijuar muzetë e tyre kushtuar historisë dhe traditës lokale.
Disa institucione të arsimit të lartë si Universiteti i Santo Tomas, Universiteti Silliman në Negros lindor, Universiteti Shtetëror Mindanao në Lanao del Sur dhe Universiteti i Filipineve në Diliman, gjithashtu kanë shtuar muzetë në kampuset e tyre. Biblioteka Kombëtare shërben si një depo për materialet letrare filipinase dhe mbikëqyr bibliotekat publike në të gjithë vendin.
Një numër vendndodhjesh në Filipine janë caktuar si vende të Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s. Këto përfshijnë katër kisha të shekullit të 16-të të ndërtuara nga spanjollët në Manila, Santa Maria, Paoay dhe Miag-ao (të përcaktuara kolektivisht në 1993), qytetin tregtar të shekullit të 16-të të Viganit (1999) në Luzon veriperëndimore dhe tarracat e lashta të orizit, të kordilerëve të Luzonit verior (1995). Organizatat joqeveritare lokale si Shoqëria për Ruajtjen e Trashëgimisë dhe disa grupe historike janë përpjekur gjithashtu të ruajnë trashëgiminë lokale.
Sport dhe rekreacion
Një numër sportesh të prezantuara nga amerikanët në fillim të shekullit të 20-të gëzojnë popullaritet të madh në Filipine. Basketbolli është veçanërisht i spikatur, me lojëra amatore që zhvillohen rregullisht në lagje në të gjithë vendin.
Filipinet gjithashtu kanë paraqitur ekipe kombëtare për Kampionatin Botëror të Basketbollit. Tenisi, golfi dhe sportet e ndryshme ujore si zhytja dhe rrëshqitja në ajër praktikohen gjerësisht.
Filipinezët kanë shkëlqyer në arte të ndryshme marciale konkuruese ndërkombëtare, duke përfshirë boksin, wushu dhe taekwondo, ndërsa traditat lokale të arteve marciale filipinase kanë përjetuar një rigjallërim që nga fundi i shek. të 20-të.
Vendi ka nxjerrë boksierë kampionë në garat e organizuara nga Shoqata Botërore e Boksit dhe Filipinet kanë marrë disa medalje në artet marciale në Lojërat Aziatike dhe Aziatike Juglindore. Ata kanë marrë pjesë në Lojërat Olimpike Verore që nga viti 1924 dhe në Lojërat Dimërore që nga viti 1972. Atletët filipinas në përgjithësi kanë qenë më të suksesshëm në not, boks dhe gara në pistë dhe fushë.
Lufta me gjela (sabong), një argëtim i vjetër në Filipine, ka mbajtur një ndjekës të pasionuar. Është një formë e njohur e lojërave të fatit, me shumë spektatorë që vënë baste për rezultatin e zënkave. Edhe pse praktikohet në të gjithë vendin, luftimi i gjelave lidhet më fort me Cebu.
Media dhe botimi
Një shtyp shumë i pavarur u zhvillua në Filipine nën administrimin e SHBA. Liria e kufizuar e shtypit u dha në fillim të viteve 1980 dhe liritë e plota u kthyen pas ndryshimit të qeverisë në 1986. Gazetat botohen në anglisht, pilipino (tagalog) dhe në shumë nga gjuhët popullore të vendit. Të përditshmet kryesore në gjuhën angleze të gjitha të botuara në Manila përfshijnë Manila Bulletin, Philippine Daily Inquirer dhe Manila Times. Disa gazeta kanë botime në anglisht dhe Pilipino, si dhe tirazh në internet. Operatorët e stacioneve radio dhe televizive i përkasin një organizate kombëtare të quajtur Shoqata e Transmetuesve në Filipine që rregullon industrinë e transmetimit etj.
Literatura:
1.History of the Philippine Islands in many volumes, from Project Gutenberg (indexed under Emma Helen Blair, the general editor)
2.Weedon, Alan (August 10, 2019). “The Philippines is fronting up to its Spanish heritage, and for some it’s paying off”. ABC News. Australian Broadcasting Corporation. About the influence of the Spanish people and language
3.Crow, Carl (1914). America and the Philippines. Doubleday, Page.
4.Worcester, Dean C. (1898). The Philippine Islands and their People. Macmillan & co.
5.Rice, Mark (2014). Dean Worcester’s Fantasy Islands: Photography, Film, and the Colonial Philippines. University of Michigan Press. ISBN 978-0-472-05218-9.
P.s. Autori i shkrimit i ka vizituar disa herë ishujt ekzotik Filipine.